آنزیم JNK : روش نوین کنترل طغیان بیماری‌های گیاهی
✅ بیشتر ویروس‌های گیاهی برای انتقال خود از میزبانی به میزبان دیگر، به حشرات تغذیه‌کننده از شیره گیاهی و اکثراً متعلق به راسته همیپترا (Hemiptera) وابسته هستند. این حشرات به عنوان ناقلین عوامل بیماری‌زای ویروسی شناخته می‌شوند. موفقیت و کارآیی انتقال ویروس‌ها به تعاملات اختصاصی بین ویروس با پروتئین‌های بدن حشرات ناقل بستگی دارد که سبب تسلط آن‌ها بر سیستم ایمنی حشره ناقل می‌شود. کسب اطلاعات در مورد پروتئین‌های ناقلین که در انتقال ویروس‌های گیاهی نقش دارند سرنخ‌های مهمی برای توسعه روش‌های کنترل این ویروس‌ها ارائه می‌دهد.
?ویروس نواری برنج (RSV) یکی از زیان‌بارترین ویروس‌های گیاهی است که توسط زنجره قهوه‌ای کوچک منتقل می‌شود. بیماری نواری برنج از اصلی‌ترین بیماری‌های ویروسی برنج است که در بعضی از مناطق می‌تواند باعث کاهش بیش از ۵۰% محصول برنج شود. زنجره قهوه‌ای برنج با نام علمی Laodelphax striatellus متعلق به خانواده Delphacidae از راسته Hemiptera است.
?پروتئین‌های بیشماری از زنجره قهوه‌ای برنج با پروتئین کپسید RSV برهم‌کنش دارند اما مهم‌ترین آن‌ها یک پروتئین با نام مهارکننده دوم مسیر پروتئین G یا GPS2 است. برهم‌کنش پروتئین کپسید ویروس و GPS2 سبب فعال‌سازی مسیر سیگنال‌دهی آنزیمی با نام c-Jun N-terminal kinase یا “JNK” شده و تکثیر ویروس در بدن ناقل را تسهیل می‌کند. در نهایت زمانی که حشره ویروس را بین خوشه‌های برنج حمل می‌کند منجر به طغیان بیماری می‌شود.
?در مطالعه صورت گرفته مشخص شده است که پروتئین کپسید ویروس به GPS2 متصل شده و از مهار ماشین فعال‌سازی مسیر JNK توسط آن جلوگیری می‌کند. در حالت عادی، GPS2 فعال شدن مسیر تولید JNK را مهار می‌کند. همچنین فعال‌سازی مسیر تولید JNK، نیازمند افزایش سطح پروتئین دیگری با نام Tumor Necrosis Factor-α یا “TNF-α” است که بعد از ورود RSV به بدن ناقل رخ می‌دهد. محققان اثبات کرده‌اند که فعال‌سازی JNK سبب تسهیل تکثیر RSV در زنجره قهوه‌ای کوچک می‌شود، در حالی که مهار JNK کاهش معنی‌دار تکثیر RSV را در بدن ناقل به دنبال داشته و باعث تأخیر در شیوع بیماری در میان گیاهان برنج می‌گردد.
از این رو مهار مسیر سیگنال‌دهی JNK یا کاهش بیان آن در حشرات ناقل از طریق تقویت تعاملات با GPS2 یا تضعیف اثرات TNF-a، ابزار سودمندی برای کنترل شیوع و طغیان بیماری‌های ویروسی گیاهان از جمله برنج خواهد بود.
?ترجمه : تیم گیاهپزشکی زیست فن – دانشگاه تهران
☑️ لینک خبر
☑️ لینک مقاله
☑️ عضویت در زیست فن کشاورزی
☑️عضویت در کانال زیست فن
