آیا دانش می تواند یک کسب و کار باشد؟ (قسمت اول)

این مطلب از نشریه معروف و بسیار معتبر Harvard Business Review با عنوان Can Science Be a Business?: Lessons from Biotech اقتباس شده است.
در ۳۰ سال گذشته بیوتکنولوژی با جذابیتهایی که دارد، بیش از ۳۰۰ میلیار دلار سرمایه جذب کرده است. مدل کسب و کار بیوتکنولوژی توانسته است ارتباطی مستقیم بین علوم پایه و کاربرد آن برقرار نماید. برای موفقیت در بیوتکنولوژی باید ارتباط خوبی بین بازیگران بیوتک (دانشگاهها، آزمایشگاه ها و مراکز علمی) و شرکای تجاری آنها (دولت، شرکتهای توسعه دهنده محصول(launcher) و سرمایه گذارها) به همراه یکسری قوانین محکم صورت بگیرد.
در آناتومی کسب و کار بیوتکنولوژی باید در سه زمینه، نیروهای کاری را تقویت نمود: مدیریت ریسک، بدست آوردن پاداش ریسک و یکپارچهسازی مهارتها و تواناییهای افراد. بخش های مختلف آناتومی این صنعت در اصطلاح cross-purpose هستند یعنی همدیگر را خوب درک نکرده و هرکدام اهداف متفاوتی را دنبال مینمایند، مثلاً VC ها به دنبال بازدهی سرمایهگذاریهای سنگین خود هستند، در مقابل نیز محققان در واحد R&D نیاز به زمان طولانی برای آزمایشها و مطالعات خود دارند. البته سرمایهگذاران با نیت پاداش ریسک بالایی که در این صنعت هست اقدام به سرمایهگذاری کردند. در مدیریت تیمهای کاری در بیوتکنولوژی باید به جزیرهای بودن تخصص و مهارتهایشان توجه کرد و آنها را به درستی به هم ارتباط داد (islands of expertises). بیان این نکات صرفاً آشنایی با اتخاذ مدل کسب و کار صحیح در بیوتکنولوژی است.
تا قبل از ظهور و رشد بیوتکنولوژی و کسب و کارهای مرتبط با آن، علم و کسب و کار در فضای جداگانهای حرکت میکردند. دانشگاهها و آزمایشگاهها با کمک بودجه دولتی به تحقیقات خود مشغول بودند و سود چندانی هم عاید آنها نمیشد و فقط شرکتهای معدودی که تعدادشان به انگشتان دست هم نمیرسید در کنار کسب و کار خود دست به تحقیقات میزدند مانند GE,AT&T,IBM,Xerox. بیوتکنولوژی این دو حوزه را در خود ذوب کرد و یک science-business model ایجاد کرد، که به تبع آن دانشگاهها و مراکز علمی فعالتر شده و به شریک مستقیم شرکتها و سرمایه گذاران تبدیل گردیدند، قوانین حق مالکیت فکری جدیدتری وضع شد و حجم معاملات و قراردادها در استفاده از لایسنس و مجوز پتنت ها رشد کرد (خصوصا در سال ۲۰۱۵)، اساتید دانشگاه خودشان تیم تشکیل دادند، شرکت زدند و…
مدل کسب و کار science business در سال ۱۹۷۶ همزمان با تأسیس اولین شرکت بیوتکنولوژی با نام Genetech توسط رابرت سوآسون (Robert Swanson) که یک سرمایه دار جوان بود با همکاری پروفسور هلبرت بویر (Herbert Boyer) از دانشگاه کالیفرنیا تأسیس شد. دو سال بعد، Gentech با شرکت دارویی Lilly قرارداد همکاری در زمینه تحقیقات دارویی بست که شرکت Lilly طی ۱۲ سال، ۱.۲۵ برابر سرمایه اولیه اش را بدست آورد. این مدل کسب و کار از جمله طرح های تجاری B2B است.
مترجم: حسین گدازی
☑️ منبع