آیا کرونا ویروس می تواند با دارو های موجود درمان شود؟

با ابتلای بیش از ۹۵ هزار نفر در سراسر دنیا به COVID-19، گروهی از دانشمندان، ۳۱ مورد از آنتی‌ویروس‌های گسترده اثر (BSAA) را شناسایی کردند که می‌توانند کاندیدی برای درمان این بیماری باشند. این دانشمندان بر این باورند که بازکاربری داروهای تأییدشده‌ی فعلی برای درمان عفونت‌های ویروسی جدید، می‌تواند راه‌حلی برای درمان عفونت‌های ویروسی شامل ویروس SARS-CoV-2 و یا سایر ویروس‌های نوپدید باشد. به همین منظور پایگاه داده‌ای شامل اطلاعات بیش از ۱۰۰ داروی آنتی‌ویروس گسترده اثر (BSAA) را بررسی کردند.

بازکاربری دارو به این معنی است که با بررسی داروهای موجود، برای آن‌ها اثرهای درمانی‌ بر بیماری‌های جدید غیر از بیماری‌ای که در حال حاضر دارو برای درمان آن استفاده می‌شود پیدا کنیم. برای مثال آزمایش‌ها حاکی از آن است که آنتی‌بیوتیک‌های teicoplanin،oritavancin ،dalbavancin و monensin جلوی رشد ویروس کرونا و سایر ویروس‌ها را می‌گیرند. هم‌چنین remdesivir داروی ضد ویروسی است که توسط شرکت آمریکایی Gilead Sciences برای درمان بیماری ویروسی ابولا مصرف می‌شود و در حال حاضر کارآزمایی‌های مربوط به آن برای مصرف مبتلایان به COVID-19 در آمریکا آغاز شده‌است.

داروهای ضد ویروس گسترده اثر (BSAA) کوچک‌مولکول‌هایی هستند که می‌توانند ویروس‌های متفاوتی که مسیرها و عوامل یکسانی از میزبان را به کار می‌گیرند، مهار کنند. این داروها ویروس یا عوامل مربوط به میزبان را مهار و به این ترتیب از تکثیر ویروس جلوگیری می‌کنند، سپس سطح ویروس در بدن به مقداری پایین می‌آید که سیستم ایمنی می‌تواند آن را مهار کند.

اگرچه مفهوم آنتی‌ویروس‌های گسترده اثر (BSAA) سابقه‌ای بیش از ۵۰ سال دارد، اما با بروز بیماری‌های ویروسی متعدد نظیر ابولا، تب دنگی، زیکا و آنفولانزا و هم‌چنین ایجاد روش‌های بازکاربری دارو توجه ویژه‌ای به آن شده‌است. بازکاربری داروهای موجود یا حتی دارو‌های ردشده برای بیماری‌های ویروسی باعث افزایش احتمال موفقیت ورود به بازار شده و هم‌چنین هزینه‌ها و مدت زمان لازم برای ورود به بازار را کاهش می‌دهد. مزیت بازکاربری دارو این است که جزئیات مربوط به دارو نظیر مراحل سنتز شیمیایی، فرآیندهای تولید انبوه، مراحل مختلف کارآزمایی‌های بالینی و بسیاری از موارد دیگر از قبل شناسایی شده‌است.

در حال حاضر دارو یا واکسنی برای از بین بردن ویروس SARS-CoV-2 وجود ندارد، اما استفاده از آنتی‌ویروس‌های گسترده اثر، علیه این ویروس می‌تواند مؤثر باشد. مثلاً chloroquine و remdesivir دو دارو هستند که مطالعات برون‌تنی حاکی از آن هستند که می‌توانند این ویروس را مهار کنند. آنتی‌بیوتیک‌های teicoplanin ،oritavancin ،dalbavancin و monensin و هم‌چنین داروی ضد تک‌یاخته‌ای emetine مهارکننده‌ی این ویروس هستند. در حال حاضر ۳۱ داروی آنتی‌ویروس گسترده اثر، کاندید برای مصرف به عنوان درمان یا پیروفیلاکسی علیه ویروس SARS-CoV-2 هستند.

هم‌چنین ترکیب ۲ الی ۳ مورد از داروهای آنتی‌ویروس گسترده‌اثر، می‌تواند بر طیف وسیع‌تری از ویروس‌ها تأثیر بگذارد و مثلاً برای درمان ویروس‌هایی که هنوز به خوبی شناسایی نشده‌اند یا ویروس‌های مقاوم‌شده به دارو‌ها استفاده شوند.

در حال حاضر کارآزمایی‌های لازم بر روی این دارو‌ها در حال انجام است و نتایج آن‌ها به زودی منتشر می‌شود. شاید در آینده‌ای نه چندان دور آنتی‌ویروس‌های گسترده اثر، برای درمان بیماران COVID-19 مورد استفاده قرار بگیرند.