از گوسفندان تک چشم تا درمان سرطان

در دهه ۱۹۵۰ میلادی گروهی از گله داران ساکن آیداهو متوجه اختلالی در گوسفندان تازه به دنیا آمده شدند این اختلال در دهه‌های بعدی منجر به کشف راهی برای درمان سرطان گردید. گله داران مشاهده کردند گوسفندان تازه به دنیا آمده یک چشم دارند. پس از این اتفاق دانشمندان در طی یک دهه موفق به کشف چرایی این پدیده شدند. گوسفندان در آن منطقه از گیاه لیلی ذرت وحشی (wild corn lily) تغذیه کرده بودند. این گیاه دارای ترکیبی با شش حلقه به نام سیکلوپامین می‌باشد. دانشمندان به این نتیجه رسیدند که این ماده عامل اصلی این اختلال در گوسفندان تازه متولد شده است. در آن زمان مکانیسم مولکولی سیکلوپامین کشف نشد و این مسئله برای سال‌ها فراموش شد.

چهار دهه بعد در مطالعه‌ای کاملا مستقل که به رهبری پروفسور فیلیپ بیحی بر روی ژنی به نام Hedgehog انجام می‌شد، به نحوه عملکرد ماده سیکلوپامین پی برده شد. خاموش شدن ژن Hedgehog در موش‌ها باعث ایجاد اختلالات مختلفی شد، که مهمترین آن تک چشمی شدن موش‌های به دنیا آمده بود. سیکلوپامین باعث ایجاد اختلال در کار پروتئین Hedgehog که از ژن Hedgehog به دست می‌آمد، می‌شد و عوارض خاص خود را بروز می‌داد.

با در کنار هم قرار دادن اطلاعات بدست آمده طی این سال‌ها دانشمندان متوجه شدند که می‌توانند از سیکلوپامین به عنوان دارویی برای مهار کردن و درمان سرطان بهره ببرند. اما پس از مدتی متوجه عوارض خطرناک این ماده برای انسان شدند. با این حال ما می‌توانیم از موادی که شباهت‌های ساختاری و شیمیایی بسیار زیادی با سیکلوپامین دارند استفاده کنیم. در سال ۲۰۱۲ و ۲۰۱۵ دارو‌هایی بر پایه این تحقیقات برای درمان سرطان پوست به بازار آمد.