با توجه به کمبود مواد مغذی و جاذبه ضعیف، رشد سیب‌زمینی در ماه یا سایر سیارات غیر ممکن به نظر می‌رسد. اما زیست شناسان دانشگاه Zurich نشان داده‌اند که هورمون گیاهی strigolactone این امر را ممکن می‌سازد. این هورمون همزیستی قارچ و ریشه‌های گیاه را تقویت کرده و در نتیجه رشد گیاه را حتی تحت شرایط موجود در فضا تقویت می‌کند.
تصور سفر فضایی طولانی مدت انسان در آینده، این پرسش را مطرح می‌کند که چگونه غذا در فضا برای مردم فراهم می‌شود. یک پاسخ محتمل این است که محصولات روی بستر اصلی خود یعنی خاک کاشته شوند. اما، مسلماً خاک در سطح ماه و سایر سیارات در مقایسه با زمین‌های کشاورزی ما، مواد مغذی کم‌تری دارد. پیشنهاد دیگر یعنی انتقال خاک غنی از مواد مغذی به فضا نیز با هزینه‌های اقتصادی و اکولوژیکی بالایی همراه است.
به دنبال یافتن راهی برای حل این مشکل، گروهی از محققان، طی تحقیقی تشکیل میکوریز را که یک رابطه همزیستی بین قارچ و ریشه‌های گیاه است، مورد بررسی قرار دادند. در این همزیستی، هیف‌های قارچی، آب اضافی، نیتروژن، فسفات و عناصر کمیاب را از زمین به ریشه‌های گیاه می‌رسانند. این همزیستی توسط هورمون‌هایی از خانواده strigolactone، که اکثر گیاهان به خاک اطراف ریشه‌هایشان ترشح می‌کنند، تحریک می‌شود. تشکیل میکوریز می‌تواند به میزان زیادی رشد گیاه را افزایش دهد و در نتیجه محصولات زراعی را به ویژه در خاک‌هایی با مواد مغذی کم بهبود بخشد.
در فضا، گیاهان کاشته شده نه تنها با خاک حاوی مواد مغذی کم، بلکه با کمبود شدید جاذبه، یعنی تقریبا جاذبه صفر هم باید مقابله کنند. محققان به‌منظور بررسی تاثیر چنین محیطی بر رشد گیاهان، گیاهان اطلسی و قارچ‌های میکوریزی را تحت شرایط با گرانش کم شبیه سازی شده، کشت دادند. اطلسی گیاه مدل برای خانواده Solanaceae است که شامل گیاهانی از‌جمله سیب‌زمینی، گوجه‌فرنگی و بادمجان نیز می‌شود.
آزمایش‌ها نشان داد که کم بودن جاذبه مانع تشکیل میکوریز و در‌نتیجه کاهش جذب مواد مغذی از خاک توسط اطلسی می‌شود. اما هورمون strigolactone می‌تواند این اثر منفی را خنثی کند. گیاهانی که سطح زیادی از strigolactone را ترشح می‌کنند و قارچی که محققان با یک هورمون strigolactone مصنوعی تیمار کردند، با وجود کم بودن جاذبه قادر به رشد در خاک با مواد مغذی کم بودند.
Lorenzo Borghi می‌گوید: “برای به‌دست آوردن محصولاتی مانند گوجه‌فرنگی وسیب‌زمینی در شرایط چالش برانگیز فضا، تشکیل میکوریز ضروری است و به‌نظر می‌رسد که این امر با استفاده از هورمون strigolactone امکان‌پذیر خواهد بود. بنابراین یافته‌های ما می‌تواند مسیر کشت موفق در فضا را با انواع گیاهانی که بر روی زمین رشد می‌کنند، هموار کند.”
✅ لینک خبر
✅ لینک مقاله
