چگونه بررسی داروهای اختلال دوقطبی منجر به شناخت بیش‌تر سرطان خون شد

✅یک پروژه تحقیقاتی که از ۲۰ سال پیش آغاز شد و هدف آن بررسی چگونگی اثر درمانی لیتیوم بر اختلالات خلق و خوی بود، منجر به شناخت بهتر پیش‌رفت سرطان‌های خون از جمله لوسمی شد. در این مطالعه، پروتئین GSK_3 موردتوجه قرار گرفته‌است.

?لیتیوم به‌عنوان یک درمان بسیار مؤثر برای اختلال دوقطبی شناخته می‌شود اما تنها روی بعضی از بیماران، اثر مثبت دارد و هم‌چنین عوارض جانبی به‌دنبال دارد، به‌علاوه مکانیسم عملکرد آن تا حد زیادی ناشناخته باقی مانده‌است. Peter Klein در دانشگاه پنسیلوانیا در سال ۱۹۹۶ کشف کرد که یکی از مکانیسم‌های اثر لیتیوم، مهار آنزیم GSK_3 است(وظیفه این آنزیم، فسفریلیشن است)، این اثر روی تکامل سلول‌های جانوری اثر می‌گذارد، اما تاکنون چگونگی این اثر کاملاً مشخص‌نشده‌است.

?به‌گفته محققان، عوامل گوناگونی بر روی اختلالات خلق‌و‌خوی اثر می‌گذارند و بسیار دشوار است که صرفاً یک مسیر را برای این اختلال اختصاص داد، اما در این مطالعه GSK_3 و چگونگی عملکرد لیتیوم موردتوجه قرارگرفته‌است. محققان سعی کردند پروتئین‌هایی را در سلول پیدا کنند که تحت تأثیر مهار GSK_3 قرار می‌گیرند. فسفریلیشن پروتئین‌ها بااستفاده از اسپکتروفتومتری توده‌ای در دو دسته سلول مقایسه گردید: یک دسته سلول‌های بنیادی جنینی موش که ژن GSK_3 در آن‌ها عملکرد کامل دارد و دسته دیگر، سلول‌هایی بودند که ژن کدکننده GSK_3 در آن‌ها به‌کلی حذف کردید. نتیجه این مقایسه، یافتن پروتئین‌هایی است که با GSK_3 فسفریله می‌شوند.

?این مطالعه برخلاف مطالعات پیشین نشان داد پروتئین‌هایی که فسفریلیشن در آن‌ها وابسته به GSK_3 است، دارای سکانس خاصی نیستند. این پروتئین‌های فسفریله شده دارای splicing factor هستند، عاملی که بخش‌های مختلف mRNA را به هم متصل می‌کند و کدکردن پروتئین‌ها را تغییر می‌دهد. عدم حضور GSK_3، الگوی splicing را در بیش از ۲۰۰ mRNA تغییر داد.

?تأثیر GSK_3 بر اسپیلایسینگ RNA با لوسمی درارتباط است. اخیراً فاکتورهای متعددی یافت شده‌اند که توسط GSK_3 فسفریله می‌شوند و از طرف دیگر، این فاکتورها در لوسمی میلوئیدی حاد، دچار جهش می‌شوند؛ به این صورت که اسپیلایسینگ نابجا سبب می‌شود گلبول‌های سفید به‌صورت کنترل‌نشده‌ای تقسیم شوند. از همین‌جا می‌توان علت افزایش سلول‌های سفید را به‌دنبال دریافت لیتیوم، درک کرد.

?دانشمندان هنوز مطمئن نیستند که آیا اثر GSK_3بر اسپیلایسینگ RNA، نشان‌دهنده نقش آن در اختلالات خلق‌و‌خوی است. اما این مطالعه نشان داد که چگونه تحقیق راجع‌به پایه‌های عملکرد یک دارو، می‌تواند منجر به یافته‌های ناخواسته شود.

?مترجم: فرزانه صائبی‌راد

☑️لینک خبر

☑️لینک مقاله

☑️عضویت در زیست فن پزشکی مولکولی

☑️عضویت در کانال زیست فن

چگونه بررسی داروهای اختلال دوقطبی منجر به شناخت بیش‌تر سرطان خون شد – اخبار زیست‌فناوری