وقایع رخ داده در سال‌های اولیه زندگی با بیماری‌هایی نظیر آلزایمر و سایر بیماری‌های مرتبط با کهولت سن در ارتباط است. بنابه‌گفته دکتر Stearns محقق دانشگاه Yale ،ژن‌های دخیل درتکامل مغز انسان و برتری آن در مقایسه با مغز حیوانات رده‌های عالی‌تر ممکن است به‌واسطه تولید فرآورده‌های جانبی توسط همین ژن‌ها در بروز آلزایمر نقش داشته‌باشند.
در سال ۱۹۵۷، George William تئوری مطرح کرد در این باب‌که تطابق‌هایی که در سال‌های اولیه زندگی موجود زنده رخ می‌دهند، آن را نسبت به یکسری از بیماری‌ها در سال‌های آتی مستعدتر می‌سازند.
دکتر Liang به‌همراه تیم‌تحقیقاتی‌اش درصدد بررسی این تئوری برآمدند. این گروه تحقیقاتی تمرکز مطالعه خود را روی enhancerها (قطعاتی از DNA که فعالیت ژن‌های مشخصی از DNA و بالتبع آن میزان یکسری از پروتئین‌ها را افزایش می‌دهند) قرار دادند.
مطالعات قبلی،enhancerها را به‌عنوان عوامل کلیدی در تکامل انسان از جد مشترک‌شان شامپانزه به‌حساب می‌آورند. این گروه تحقیقاتی داده‌های انسانی موجود را با داده‌های پریمات‌ها(شامپانزه، گوریل و…) در جهت یافتن سریع‌ترین enhancerها مورد مقایسه قرار دادند. در مقایسه با ژنوم پریمات‌هایی نظیر شامپانزه، اورانگوتان و… ، ژنوم انسانی حدود ۹۳ مورد از چنین enhancerهایی را در نورون‌ها و سلول‌های بنیادی عصبی بیان می‌کند که به‌سرعت در انسان تکامل یافته‌بودند.
این تیم‌تحقیقاتی دریافتند که ژن‌های نزدیک به این enhancerها در شرایط کنترل نقش مهمی در تکامل مغز دارند. محققان هم‌چنین بین enhancerها و ژن‌های دخیل در آلزایمر، پارکینسون، دیابت نوع۲، پرفشاری خون و پوکی استخوان نیز ارتباط نزدیکی یافتند. طبق نظریه William، ازآنجاکه این بیماری‌های وابسته به سن در سنین بالا خود را بروز می‌دهند از کنترل پروسه انتخاب طبیعی خارج هستند و علت آن‌هم فوایدعوامل ژنتیکی مرتبط با آن‌ها در سال‌های اولیه زندگی است.
اما به‌نظر محققان برخی از این مشاهدات به‌هم وابسته‌اند و ارتباط بین enhancerها و بیماری‌های مرتبط با سن هنوز فاقد رابطه علت‌و‌معلولی است. برای کشف وجود رابطه عملی بین enhancerها و بیماری‌های مرتبط با سن، تیم‌تحقیقاتی liang از منابع اطلاعاتی نظیر اطلس ژنومی سرطان و GTEx در جهت رسم نقشه ژنومی تمام ژن‌های مرتبط با enhancerها استفاده کردند. این محققان enhancerهایی را مورد هدف قرار دارند که با روند تکامل مغزی و ژن‌های مرتبط با بیماری‌های مغزی در ارتباط باشد.
نکته مهم این است که برخی از این ژن‌ها معمولاً توسط ژنی به‌نام REST سرکوب می‌شوند و همین امر در روند سرکوب اختلال آلزایمر موثر گزارش شده‌است. ازطرفی وجود enhancerهای فعال میزان این ژن‌ها افزایش می‌یابد. بنابراین زمانی‌که این enhancerها در روند تکاملی مغز نقش مهمی داشته‌باشند، این‌طور به‌نظر می‌رسد که با عملکرد محافظتی ژن REST علیه آلزایمر مقابله می‌کنند.
☑ لینک خبر
☑ لینک مقاله
