استفاده طولانی‌مدت از داروهای ضد سرطان ممکن است منجر به ایجاد مقاومت در برابر چندین دارو شود و درنتیجه، موجب کاهش کارایی شیمی‌درمانی می‌شود. دانشمندان درباره مکانیسم‌های متعدد برای پیشرفت مقاومت دارویی در سلول‌های سرطانی آگاهی دارند. این مکانیسم‌ها در ارتباط با فعال شدن پروتئین‌هایی هستند که موجب خروج داروها از سلول‌ها می‌شود. همچنین در ارتباط با تغییر در ژن‌های کنترل بقای سلول و مرگ سلولی برنامه‌ریزی‌شده (آپوپتوز) هستند.
یکی از کم‌ترین مکانیسم‌های موردمطالعه در مورد مقاومت دارویی در ارتباط با اثر گونه‌های اکسیژن فعال (ROS) که در زمان حیات سلول شکل می‌گیرد و می‌تواند مولکول‌های ارگانیک را از بین ببرد است. بیوشیمی‌دان‌ها RUDN مکانیسم توسعه مقاومت دارویی در سلول‌های سرطان تخمدان تحت درمان با سیس پلاتین را موردبررسی قراردادند.
محققان دریافتند که این فرآیند با افزایش بیان (تولید پروتئین‌های کدگذاری شده توسط مولکول‌های DNA) ژن‌های آنزیم‌های آنتی‌اکسیدان مرتبط است؛ Mn-superoxide dismutase، کاتالاز، ۱-گلوتاتیون پراکسیداز، ۱-هموکسیژناز و همچنین کاهش بیان آنزیم NADPH اکسیداز که مسئول تولید ROS در سلول هست.
در شرایط طبیعی تعادل میان تولید و تخریب ROS وجود دارد. هرگونه تغییر در این تعادل می‌تواند باعث تخریب در ساختار داخلی سلول‌ها شود و منجر به بروز بیماری‌هایی ازجمله سرطان شود. از سویی دیگر، غلظت بالای ROS همچنین ممکن است منجر به مرگ سلول‌های سرطانی شود. این اثر در درمان سرطان مورداستفاده قرار می‌گیرد و سیس پلاتین نیز ممکن است بر اساس همین اصل عمل کند.
در این مطالعه دانشمندان از تکنیک RT-PCR و western blotting برای ارزیابی بیان ژن استفاده کردند. مکانیسم وابسته به ردوکس (redox-dependent mechanism) که در پیشرفت مقاومت دارویی وجود دارد نشان می‌دهد که چگونه سلول‌های سرطانی می‌توانند با شرایط محیطی منفی سازگار شوند. این مکانیسم سلول‌های سالم را زنده نگه می‌دارد، اما در صورت بدخیم بودن تومور، مانع از درمان آن‌ها می‌شود.
محققان دریافتند که در هنگام درمان با سلول‌های سرطانی تخمدان با سیس پلاتین یک مکانیسم جدید ایجاد می‌شود و تعادل بین تولید و حذف ROS را تغییر می‌دهد. این مکانیسم جدید را به‌عنوان پاسخ انعطاف‌پذیر آنتی‌اکسیدان می‌نامند. این روش می‌تواند برای درمان سرطان تخمدان مورداستفاده قرار گیرد.
☑ لینک خبر
☑ لینک مقاله
