تبدیل پسماند صنعتی میوه انار به محصولات با ارزش توسط فرایند میان‌افزایی
توسعه فناوری نانو منجر به تولید محصولات با ارزش و جدید در صنایع غذایی شده است که می‌توان پسماندهای کم‌ارزش را به محصولات مفید تبدیل نمود. اخیراً پژوهشگران دانشگاه تهران موفق شدند یک ماده قارچ‌کش جدید توسط فرایند ساده و ارزان میان‌افزایی و با استفاده از مونت‌موریلونیت ناخالص (Mt) و عصاره پسماند میوه انار تولید کنند.
در طول فرایندهای صنایع تبدیلی میوه انار، حجم زیادی از ضایعات صنعتی (یعنی پوست و دانه) تولید می‌شود که دفع آن‌ها به یک مشکل بزرگ زیست‌محیطی تبدیل شده است. این پسماند یک منبع قابل دسترس از ترکیبات فنلی محسوب می‌شود که دارای خواص دارویی و خواص ﻧﻮﺗﺮﻭﺳﯿﻮﺗﯿﮑﺎﻝ (ﻏﺬﺍﻫﺎﯼ ﻓﺮﺍﺳﻮﺩﻣﻨﺪ) است.
مصرف پسماندهای انار در صنایع آرایشی و دارویی بسیار کمتر از تولید آن در صنایع غذایی است. از سوی دیگر، کاربرد آن به عنوان خوراک دام از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه نیست. امروزه توسعه فناوری نانو منجر به تولید محصولات جدید با ارزش از این ضایعات شده است که می‌تواند تکمیل‌کننده چرخه اقتصادی در این صنایع باشد.
هم‌چنین ترکیبات فنلی پوست انار دارای فعالیت‌های قابل توجه ضد قارچی هستند. جداسازی و خالص‌سازی این ترکیبات فنلی از عصاره پوست میوه انار (PFPE) بسیار هزینه‌بر است. بنابراین، انتخاب و استفاده از نانوذرات سازگار با محیط‌زیست (که خود آن‌ها نیز خاصیت ضد قارچ داشته باشند) برای جذب انتخابی ترکیبات فنلی از عصاره میوه، می‌تواند هزینه تولید قارچ‌کش را به میزان قابل‌توجهی کاهش دهد. مواد معدنی خاک‌رس به ویژه مونت‌موریلونیت (MT) با سطح بالا و سازگاری زیستی خوب، گزینه مناسبی برای این منظور است. در بسیاری از تحقیقات جذب انتخابی ترکیبات فنولی از عصاره گیاهان توسط این خاک ثابت شده است. از سوی دیگر، نشان داده شده است که مواد معدنی خاک‌رس مانند Mt می‌توانند به میسلیوم یا جلینه قارچ متصل شوند و تنفس آن‌ها را کاهش دهد.
در این پژوهش که توسط آقای بلوچ و همکارانش صورت گرفته است و نتایج آن در قالب یک مقاله علمی بین‌المللی منتشر گردیده است، بیان شده که نانوکامپوزیت‌های عصاره گیاه مونت‌موریلونیت دارای فعالیت ضد قارچی بالاتری نسبت به عصاره گیاه و یا نانوذرات Mt به تنهایی در همان غلظت، می‌باشد. کامپوزیت های ذکر شده با استفاده از تکنیک ساده و کم هزینه‌ای ساخته شده‌اند. نمونه ساخته شده توسط پسماند انار (Mt/PFPE) با نمونه‌های مشابه عصاره برگ میخک (Mt/CLE) و گالیک اسید (Mt/GA)، مقایسه شدند. خاصیت ضد قارچی این ترکیب توسط آزمایشات مختلف در حالت واقعی و آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفته است. آنالیزهای مختلف XRD ،HPLC ،FTIR و TGA بر روی نمونه سنتز شده صورت گرفت که نتایج همه آن‌ها تأیید کننده ادعای این محققین و بیانگر موفقیت آن‌ها در این پژوهش می‌باشد.
