تنظیم رنگ گل میمون توسط جزایر ژنومی

در کشور اسپانیا جمعیتهای مختلف گل میمون با رنگهای مختلف و بدون آنکه رنگها با هم ترکیب شوند، در کنار هم رشد میکنند. تحقیقات نشان داد تشکیل جزایر ژنومی یکی از موانع اصلی جریان ژنی در این گیاهان است. این جزایر مانع ترکیب جمعیتهای گل با رنگهای مختلف میشود.
گل میمون از جمله گیاهانی است که به واسطه داشتن گلهایی با رنگهای متنوع از جذابیت بالایی برخوردار است. این گیاه در اسپانیا به صورت وحشی میروید و دارای الگوی قابل توجهی از رنگهای مختلف است. به عنوان مثال هنگامی که از شهر بارسلونا به سمت شهر پیرنس حرکت میکنید در کنار جاده شاهد منظره جذابی خواهید بود. در دو کیلومتر ابتدای جاده گلهای سرخابی و پس از آن گلهای زرد رنگ را مشاهده خواهید کرد. این منطقه از جمله مکانهای نادر دنیا به شمار میرود. اما چگونه گلهای سرخابی و زرد بدون اینکه با هم ترکیب شوند همراه باهم در یک منطقه گسترده رشد میکنند؟
این سوالی بود که دانشمندان در صدد پاسخ به آن برآمدند. از این رو یک آزمایش جامع طراحی شد که نقطه عطف آن ترکیب کارهای مزرعهای، ژنتیک جمعیت و آنالیزهای بررسی ژنوم بود.
محققان ابتدا از تکنیک توالییابی DNA استفاده کردند. ژنوم ۵۰ عدد گل میمون در رنگهای مختلف با هدف شناسایی تفاوتهای بین ژنومی توالییابی شد. بیشترین تنوع مشاهده شده مربوط به جزایر ژنومی بود. این تفاوت در بین گلهای زرد و سرخابی نسبت به سایر رنگها فراوانی بالاتری داشت. نتایج نشان داد جزایر ژنومی تنظیم کننده ژنهای کنترل کننده رنگ گل هستند.
در بررسیهای مزرعهای مشخص شد زنبورها ترجیح میدهند شایع ترین رنگ گل را در یک جمعیت گرده افشانی کنند. برای مثال در جمعیتهای سرخابی ترجیح زنبورها برای گرده افشانی گلهای سرخابی میباشند. انتخاب شایع ترین رنگ باعث شد که منطقه مورد بررسی به صورت هیبریدی حاوی رنگهای مجزا حفظ شود و از تبادل ژنهای مرتبط با رنگ گل نیز جلوگیری به عمل آید.
در نهایت دو دلیل برای واگرایی جمعیت در رنگ گل میمون ارائه شد:
۱- انتخاب به نفع ژنهای کنترل کننده رنگهای جذاب برای زنبورها
۲- تشکیل جزایر ژنومی که مانع تبادل ژنی هستند. اگر ژنی نزدیک و یا حتی بین ژنهای گل قرار بگیرد نمیتواند به آسانی با جمعیت مبادله شود. بنابراین منطقه ژنومی در اطراف ژنها نقش مهمی در تعیین رنگ گل دارد.
✅ منبع خبر
✅ لینک مقاله