تولید آفت کش ارگانیک برای اولین بار در ایران – مصاحبه با آقای دکتر علیرضا عالیشاهی

خلاصه ای از بیوگرافی خودتان را بفرمایید؟
دکتر علیرضا عالیشاهی، متولد ساری، دانشیار و عضو هیئت علمی گروه فرآوری محصولات شیلاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان می باشم. مجری پروژه تولید اولین آفت کش ارگانیک در ایران هستم.
آقای دکتر لطفا مختصری از طرح و پروژه خود را برای ما عنوان کنید؟
روش تولید این ماده کاملا در اختیار مجری می باشد و تمام مراحل و مواد در داخل کشور تولید شد و هیچ گونه وابستگی در این مورد وجود ندارد. به طور خلاصه، از ضایعات کارخانجات بسته بندی میگو استفاده می شود. سپس چند مرحله استخراج صورت می گیرد. ابتدا مینرال ها (مواد معدنی) موجود در پوسته میگو و سپس پروتئین موجود در آن جداسازی می شوند. در نهایت ماده باقیمانده که کیتین نامیده می شود در طی مرحله ای گروه استیل آن حذف می شود و تبدیل به ماده موثره به نام کیتوزان می شود.
نوآوری این طرح چه بوده است؟
نوآوری این کار در مقایسه با سایر ترکیبات مشابه در خارج ایران این هست که در طی مراحل استخراج مواد مختلف معدنی و پرئتئینی موجود در پوسته میگو دور ریخته می شود ولی در این پروژه به طور کامل حذف نمی شود و تا حدی در محصول نهایی باقی می ماند. در نهایت محصول نهایی حاوی کیتوزان، مواد معدنی و پروتئین با ترکیب و درصد خاصی تولید می شوند. و دارای کارایی بسیار بالاتری می باشد.
اگر ممکن هست قدری در ارتباط با کاربردهای این محصول توضیح دهید.
تقویت کننده و قارچ کش بیوشن(کیتولایف) اولین ترکیب کاملا بیولوژیک در ایران، کاربردهای تقویتی و قارچ کشی برای گیاهان، محصولات کشاورزی، مرکبات، صیفی جات و … را دارا می باشد که با توجه به این نکته، از حیث سلامتی مصرف کننده محصولات کشاورزی بسیار مهم می باشد. کاربرد این ماده و اثر آن بر خصوصیات بیوشیمیایی و فیزیکو شیمیایی و حسی میوه توت فرنگی مورد بررسی قرار گرفته و مقاله مرتبط به آن در دومین همایش ملی دانش و فناوری علوم کشاورزی، منابع طبیعی و محیط زیست به چاپ رسیده است.
ضرورت اجرای این طرح چه بوده است؟
با توجه به اینکه تقویت کننده و قارچ کش بیولوژیک با تاثیرات توأم در ایران وجود ندارد و از همه مهمتر سلامتی مصرف کننده که در اثر عدم استفاده از سموم و تقویت کننده گیاهی شیمیایی کاملا تضمین می شود که بر اساس همین موضوع شعار مجری یعنی “ safe food for human” تحقق می یابد.
هدف شما از انجام این پروژه چه بوده است؟
در این پروژه، اقدام به تولید تقویت کننده رشد و قارچ کش از ضایعات کارخانجات میگو می شود. این ماده با ارزش طی پروسه ای که تحت پتنت مجری می باشد از پوسته میگو استحصال و طی پروسه دیگر تبدیل به تقویت کننده رشد و قارچ کش بیولوژیک می شود.
جناب دکتر مدت زمان شروع فرآیند تولید این محصول تا عرضه آن به بازار به چه صورت بود؟
ثبت اختراع محصول سال ۱۳۸۸ به شماره ثبت ۱۴۲۲ بوده است. سال ۱۳۹۰ شروع کار آزمایشگاهی بود. سال های ۱۳۹۲-۱۳۹۳ در سطح آزمایشگاهی محصول تولید و نمونه بررسی گردید. بازخورد نمونه خوب بود. ثبت شرکت تعاونی دانش بنیان کیمیا کاسپین مازند و تولید تجاری محصول در سال ۱۳۹۴ بود. از سال ۱۳۹۵ این محصول وارد بازار گردید.
آیا در مراحل تولید نیاز به ماشین آلات خارجی بوده است؟
تمامی ماشین آلات با طراحی مجری در ایران تولید و حتی یک دلار ارز از کشور خارج نمی شود. به عبارت دیگر، از صفر تا صد کار در ایران انجام می شود.
از نظر قیمت این نمونه در مقایسه با قارچ کش های موجود در بازار چه تفاوتی دارد؟
نکته بسیار مهم در این ماده این است که این ماده از نظر قیمت بسیار ارزانتر از تمامی تقویت کننده رشد و قارچ کش در کشور می باشد که قیمت آن برای مصرف کننده یک سوم نمونه های شیمیایی موجود در بازار می باشد.
همچنین در بازار هیچ ماده شیمیایی که هر دو نقش تقویت کنندگی و قارچ کشی را در قالب یک ماده داشته باشد، وجود ندارد که این نقطه عطفی برای تولید این ماده می باشد.
آیا عرضه محصول با برند شرکت خود شما بوده است؟
از سال ۱۳۹۵ مواد اولیه تولیدی خود را در اختیار سه شرکت قرار دادیم و بسته بندی شده با آن برندها در بازار موجود هستند. انشاالله به زودی با برند شرکت اینجانب با نام کیتولایف وارد بازار می گردد.
این طرح سازمان حمایت کننده ای داشته است؟
معاونت علمی ریاست جمهوری، صندوق نوآوری و شکوفایی به شرکت های دانش بنیان تسهیلات بانکی می دهد. اما اینجانب از سازمانی حمایت مالی نگرفتم.
مشکلات و محدودیت هایی که با آن مواجه شدید چه بود؟
بروکراسی اداری و دادن مجوزها مدت زمان انجام کار را به تأخیر می اندازد.
بازار محصول و عرضه آن خیلی مهم است. یعنی حتما به بازاریابی قوی نیاز است.
و در آخر اگر صحبتی دارید در خدمت شما هستیم.
تولید های دانش بنیان موفق خواهد بود. علی رغم تمام مشکلات، از لحاظ سودآوری تولیدات دانش بنیان قطعا برنده خواهد بود. چون بهره جستن از علم است.
با تشکر از جناب آقای دکتر عالیشاهی که وقت خودشان را به ما اختصاص دادند و آرزوی موفقیت برای ایشان.
مصاحبه کننده: رقیه جعفری تراجی
تاریخ مصاحبه: ۱۹/۱۰/۱۳۹۶