✅با همکاری یک تیم بین المللی از اصلاح گران، متخصصان ژنوم و گیاه شناسان دانشگاه جورجیا ژنوم مارچوبه به عنوان الگویی برای بررسی تکامل کروموزوم های جنسی توالی یابی شد. این تحقیق به یافتن پاسخی برای سوال‌های دیرینه پیرامون منشا وتکامل اولیه کروموزوم‌های جنسی کمک می‌کند و در عین حال به عنوان پایه ای برای اصلاح مارچوبه است.
?تحقیقات آن‌ها، تاییدی اولیه برای نخستین مدل‌هایی است که چگونگی واگرایی کروموزوم‌های جنسی درون گونه‌های مشابه را مورد بررسی قرار می‌دهد. در حالی که بیشتر گیاهان گل دار دوجنسی هستند، مارچوبه معمولا بصورت نر (XY) یا ماده (XX) است، هر چند YY را می‌توان در گلخانه تولید کرد. کشاورزان گیاهان نر را به دلیل طول عمر بیشتر و پراکنده نشدن دانه‌ها توسط خود گیاه، ترجیح می‌دهند. اصلاح گران تمام بذر XY نر را از طریق پیوند زدن XX ماده با YY نر تولید می‌کنند. تا کنون تفاوت‌های بین کروموزوم X وY مارچوبه مشخص نشده بود و اصلاح گران بدون سپری شدن مدت زمانی از انجام پیوند، قادر به تشخیص XY نر از YY نبودند.
?شناسایی نشانگر‌های ژنتیکی، یکی از اولین کار‌های محققین بود که به اصلاح گران اجازه داد نر XY را از YY به طور کار آمد تشخیص دهند و از نر YY برای تولید بذر‌های نر استفاده کنند. شناخت تنوع ژنتیکی درگیاهان اجازه می‌دهد با پیشرفت شناسایی ژن‌های تعیین جنسیت نر XY وYY، راه برای توسعه کارآمدتر و تولید گیاهان مارچوبه دورگه با ارزش، هموار شود. علاوه بر شناسایی سریع تر ژنوتیپ‌های جنسی، محققین قادرند کروموزوم Y مارچوبه را برای تبدیل نرها به ماده‌ها یا دو جنسی‌ها دست کاری کنند. در آینده ای نزدیک، اصلاح گران قادر خواهند بود هر لاینی را که می‌خواهند بدون توجه به لاین خاص ماده ای که دارای یک مجموعه از ویژگی‌هاست، و لاین دیگری برای نر با ویژگی‌های مکمل، پیوند دهند.
? گیاهان گلدار مانند مارچوبه اگرچه منشا جدیدی برای جنس‌ها و کروموزوم‌های جنسی جدا دارند، فرصت ایده آلی برای آزمایش نمونه ی دو ژنی Westergaard و در عین حال کمک به برنامه‌های اصلاحی گیاهان زراعی هستند. محققان از پیش بینی‌های Westergaard و دیگران دریافتند، پیوند ژنی که برای عملکرد نر ضروری است با ژنی که مانع از توسعه اندام‌های ماده در بخش کوچکی از کروموزوم Y می‌شود، نقطه شروع برای تکامل کروموزوم‌های جنسی مارچوبه بوده است. شناسایی ژن‌های تعیین جنسیت در مارچوبه این اجازه را می‌دهد تا گیاهانی با گل‌های نر، ماده و دو جنسی تولید کنیم و توسعه لاین‌های حاصل از خودلقاحی را برای تولید بذر دورگه عالی افزایش دهیم.
?ترجمه: نوروزی
☑️لینک خبر
