دارورسانی به سلول‌های سرطانی ضمن حفظ سلول‌های سالم به کمک نانو درمان
✅ شیمی‌درمانی به درمان بسیاری از بیماران کمک می‌کند اما اثرات جانبی آن بسیار شدید است. هنگامی که به بیمار داروی ضد سرطان تزریق می‌شود، تصور بر این است که دارو سلول‌های سرطانی را شناسایی و نابود می‌کند. اما دوز بالایی از دارو نیاز است تا به غلظت کافی برای اثرگذاری برسد. به دلیل دوز بالای دارو سلول‌های سالم نیز ممکن است مانند سلول‌های سرطانی نابود شوند و این موجب آسیب‌پذیری بیمار می‌شود.
? محققان به دنبال راهی برای افزایش ایمنی و کارایی دارو هستند. این حوزه جدید پژوهشی “نانو درمان” (nanotherapeutics) نام دارد که تمرکز آن بر روی هدفمندی دارورسانی است تا تنها سلول‌های هدف دارو را دریافت کنند.
? ابزارهایی با ابعاد نانو امروزه به صورت وسیع برای تشخیص، دارورسانی و درمان به کار می‌روند.
? پروفسور Mark Welland مسئول بخش Electrical Engineering Division در دانشگاه کمبریج، در سال‌های اخیر بر روی نانو درمان پژوهش کرده است تا با همکاری کلینیک‌های درمانی و مراکز صنعتی، بسته‌بندی هوشمند از داروهای موجود در عوض طراحی داروهای جدید ارائه دهد.
? در سال ۲۰۱۴، او و همکارانش اثبات کردند که نانوذرات طلا می‌توانند برای عبور داروی ضد سرطان به درون سلول‌های سرطانی غده گلیایی، شایع‌ترین نوع سرطان مغز در بزرگسالان، که درمان آن مشکل است به کار روند. پوشش روی نانوذرات آن‌ها را به سمت سلول‌های توموری غده گلیایی جذب می‌کند و در نهایت نانوذرات به سلول‌ها متصل و به داخل سلول‌های سرطانی جذب می‌شوند. در پرتودرمانی، نانوذرات در معرض اشعه قرار می‌گیرند. این باعث می‌شود که ذرات طلا الکترون آزاد کنند تا ساختار کلی DNA سلول سرطانی را نابود شود. این فرآیند به قدری مؤثر بود که تا بیست روز بعد، کشت سلول اثری از تجدید حیات نشان نمی‌داد؛ یعنی سلول‌های سرطانی به کلی نابود شده‌اند.
? نانو درمان به شکل‌های مختلفی وجود دارد اما ساده‌ترین نوع آن ذرات کوچکی است که با دارو پر شده‌اند. این ذرات مانند دارو معمولی تزریق می‌شوند و در درون جریان خون به بافت، اندام و یا سلول هدف می‌رسند. در این لحظه، تغییر در محیط اطراف مانند تغییر در pH یا استفاده از نور یا امواج فراصوت باعث رهایش دارو از نانوذرات می‌شود.
? محققان بر روی درمان بیماری‌هایی همچون سل نیز پژوهش می‌کنند. راه حل آن‌ها طراحی پلیمر‌های زیست‌تخریب‌پذیری است که داروی سل در طول ساختار زنجیرمانند آن‌ها متصل می‌شود. در نتیجه به هر مولکول پلیمر تعداد زیادی دارو وصل می‌شود. پلیمرها در جریان خون پایدار هستند و هنگامی که به سلول هدف برسند وارد آن می‌شوند. درون سلول pH پایین است و پلیمر دارو را رها می‌کند.
? ترجمه: ریحانه خالقی
✅ لینک خبر
✅ عضویت در زیست فن پزشکی مولکولی
