برای هزاران سال، جلبک تشکیل‌دهنده بخشی از رژیم غذایی بومی آفریقا، امریکای مرکزی، امریکای جنوبی و آسیای جنوب شرقی بوده است. اما امروزه جلبک‌ها ارزشی بیش از استفاده در سوشی دارند، از آن‌ها برای تولید طیف گسترده‌ای از محصولات مانند مواد افزودنی غذایی، رنگدانه‌های طبیعی، رنگ‌های پارچه‌ای بدون مواد شیمیایی، پلاستیک‌های تجزیه‌پذیر و سوخت‌های زیستی نیز استفاده می‌شود.
اسرائیل با تحقیق در این زمینه و توسعه فناوری‌های مبتنی بر جلبک، دانش و حضور خود را در صنعت جلبک گسترش داده است. پیش‌بینی‌های جهانی به‌دلیل تنوع محصولات و استفاده در صنایع مختلف، در انتظار رشد اقتصادی سریع این صنعت است.
بر اساس تحقیقات و قیمت بازار، ارزش بازار جهانی محصولات جلبک در سال 2017 برابر با 3.4 میلیارد دلار بوده و پیش‌بینی می‌شود تا سال 2025 به 5.6 تا 6.09 میلیارد دلار برسد. این رشد به‌دلیل افزایش آگاهی مصرف‌کنندگان از مزایای سلامتی محصولات جدید مبتنی بر جلبک و تولید انرژی تجدیدپذیر از جلبک‌هاست.
شرکت Algatecg، یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های تولیدکننده جلبک در اسرائیل -که در حال فروش میکروجلبک به صنایع مختلف در سراسر جهان است- اخیراً با قیمت 100 میلیون دلار فروخته شده است.
از آنجایی که جلبک‌ها برای رشد به زمین زیادی نیاز ندارند، کشت آن‌ها بسیار با ارزش است. این مواد بسیار متنوع هستند و در محیط‌های آب شیرین، آب شور و آب‌نمک قابل کشت هستند و بر خلاف گیاهان که عناصر غیر استفاده‌ای از قبیل ساقه و شاخه دارند، از تمام اجزای خود برای تولید محصول استفاده می‌کنند و هیچ‌گونه زباله کشاورزی باقی نمی‌گذارند.
بسیاری از محصولات جدید مبتنی بر جلبک‌ها از جمله مکمل‌های غذایی، ژل‌های آرایشی، رنگدانه‌ها، مواد غذایی، همچنین مکمل‌های غذایی مانند آستاگزانتین و بتاکاروتن (با ارزش هزار دلار به‌ازای هر کیلوگرم) و امگا – 3 و 6 اسیدهای چرب در بازار وجود دارند. بیش از 10 شرکت اسرائیلی در زمینه جلبک تخصص دارند و حدود 200 کارگر را استخدام کرده‌اند.
در صنعت مد -دومین صنعت آلوده‌کننده جهان- استفاده از مواد مختلفی که باعث ایجاد مشکلات سلامتی و محیطی برای تولید لباس می‌شوند، معمول است. هر ساله حدود 27 میلیون تن پنبه در سراسر جهان کشت داده می‌شود که 2.5 درصد از اراضی زیر کشت و 13 درصد از حشره‌کش‌ها را در سرتاسر جهان استفاده می‌کند.
از آنجا که جلبک‌ها به زمین کشاورزی یا سموم دفع آفات احتیاج ندارند و تولید زباله‌های صنعتی را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهند، در سال‌های اخیر مورد توجه قرار گرفته‌اند و پیشرفت‌های جدید برای صنعت مد شامل مواد مشتق شده از جلبک‌ها را فراهم کرده‌اند.
یک استدیوی طراح آلمانی از ترکیبی از پنبه و جلبک استفاده می‌کند. اتحادیه اروپا از پروژه SEACOLORS پشتیبانی می‌کند، که استفاده از رنگ‌های طبیعی را با استفاده از فناوری‌های رنگ‌آمیزی طبیعی جلبک ترویج می‌کند. هزینه‌های تولید برای این الیاف و رنگدانه‌ها در مقایسه با روش‌های سنتی و معمولی هنوز زیاد است. با این حال، پیشرفت‌های فناوری و افزایش تقاضا به معنای کاهش شکاف قیمت طی چند سال آینده است.
نیاز به جایگزینی انرژی‌های زیستی به جای سوخت‌های فسیلی اهمیت فزاینده‌ای پیدا کرده است. طبق تحقیقات در سال گذشته، یکی از موفق‌ترین نوآوری‌ها در آینده رشد جلبک‌ها برای تولید سوخت‌های زیستی به‌عنوان جایگزینی پاک برای سوخت‌های فسیلی است.
این مطالعه با توجه به افزایش آگاهی در مورد انتشار گازهای گلخانه‌ای، افزایش تقاضا برای زیست‌توده جلبک به‌عنوان یک ماده اساسی برای تولید سوخت‌های زیستی را پیش‌بینی می‌کند. انتظار می‌رود فرصت‌های موجود در بازار جلبک‌ها در سرتاسر جهان رشد کند.
در مطالعه اخیر Leor Korzen -دانشجوی دکتری در دانشگاه تل‌آویو- با همکاری سایر مؤسسات، بیواتانول تولیدی توسط جلبک را مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان می‌دهد که ترکیبی از افزایش رشد جلبک‌ها و آب‌های آلوده کمتر، وضعیت مناسبی برای محیط زیست دریایی و بخش انرژی فراهم می‌کند.
زباله‌های پلاستیکی یکی از مهمترین موضوعات زیست‌محیطی در سرتاسر جهان هستند که در محل‌های دفن زباله و اقیانوس ها انباشته شده و به زندگی دریایی آسیب می‌رسانند. پلاستیک‌ها به قطعات بسیار کوچکی به نام میکروپلاستیک شکسته می‌شوند که غالباً توسط حیوانات دریایی بلعیده می‌شوند و بدین ترتیب وارد زنجیره غذایی می‌شوند. کارشناسان تخمین می‌زنند که تا سال 2050 میزان پلاستیک موجود در اقیانوس‌ها از تعداد ماهی‌ها بیشتر می‌شوند.
جلبک‌ها ماده اولیه مفیدی برای ساختن پلاستیک‌های زیست تخریب‌پذیر محسوب می‌شوند که الاستیک، ارزان، با دوام و سازگار با محیط زیست هستند. در حال حاضر آگار در صنایع دارویی و غذایی به‌عنوان جایگزین ژلاتین گیاهی مورد استفاده قرار می‌گیرد. اخیراً طراحان مختلف شروع به استفاده از آگار برای ساختن گزینه‌های پلاستیکی کرده‌اند.
دکتر الکساندر گلبرگ و پروفسور مایکل گوزین از دانشگاه تل‌آویو موفق به ساخت بیوپلیمرهایی (بلوک‌های ساختمانی پلاستیک‌ها) به کمک موجودات زنده در آب دریا شده‌اند. در این فرایند، میکروارگانیسم‌های تک‌سلولی بعد از مصرف جلبک دریایی چند سلولی، پلیمرهای تخریب‌پذیر تولید می‌کنند.
گلبرگ می‌گوید: “روند تولید پلاستیک‌های زیست تخریب‌پذیر به منابع اساسی مانند زمین کشاورزی و آب شیرین نیاز دارد. کشوری مانند اسرائیل که در آن میزان مصرف پلاستیک زیاد است، مناطق بزرگ و آب گران را به تولید پلیمرهای زیستی اختصاص نمی‌دهد. فرایند ما کشورهایی مانند اسرائیل، چین و هند را که از کمبود آب شیرین رنج می‌برند، به سمت تولید پلاستیک تجزیه‌پذیر سوق می‌دهد.”
دکتر آدی لوی -مدیر علمی جامعه بوم‌شناسی و علوم محیط زیست اسرائیل- می‌گوید: “رویکرد تولید تعدادی محصول از مواد اولیه یکسان با کاربردهای مختلف پالایشگاه زیستی نامیده می‌شود. این روش می‌کوشد از اجزای مختلف جلبک‌ها (مانند آنتی اکسیدان‌های مواد رنگدانه، پروتئین‌ها، اسیدهای چرب، کربوهیدرات‌ها و موارد دیگر) استفاده کند تا از مزایا و منابع سرمایه‌گذاری در پرورش آن بهره ببرد.”
شرکت Algatecg -که در سال 1998 در جنوب اسرائیل تأسیس شد- از معدود شرکت‌های جهان است که تولید میکروجلبک در مقیاس صنعتی را مدیریت کرده است. Algatech محصولات خود را به بیش از 35 کشور جهان در صنایع غذایی، آرایشی و بهداشتی، صنایع غذایی و آشامیدنی صادر می‌کند.
این شرکت جلبک‌ها را در لوله‌های شیشه‌ای مانند گلخانه کشت می‌دهد، فرایندی که کاملاً با انرژی تجدیدپذیر انجام می‌شود و با استفاده از انرژی خورشیدی و فاضلاب بازیافت شده از طبیعت محافظت می‌کند، در حالی‌که تنها زباله آن اکسیژن است. یکی از اعضای این شرکت می‌گوید: “آب و هوای خشن و پایدار کویر، شدت نور آن در تمام طول سال و هوای پاک برای تولید جلبک‌های موفق و پایدار حیاتی است.”
ماه گذشته، گروه Solabia Group –شرکت فرانسوی تولیدکننده مواد طبیعی در صنایع آرایشی، دارویی و میکروبیولوژی- شرکت Algatech را در معامله‌ای به ارزش 100 میلیون خریداری کرد.
