ریشهکن کردن جمعیت پشهها از طریق ویرایش ژنوم

محققان دانشگاه Imperial لندن، ژن doublesex را در پشه Anopheles gambiae که ناقل بیماری مالاریا است، با استفاده از تکنیک CRISPR-Cas9 ویرایش کرده و از این طریق موجب نازایی پشههای ماده و بهتبع آن کاهش جمعیت پشهها شدند. درنهایت به واسطه این تکنیک و فرایند صورت گرفته، جمعیت پشهها ریشهکن میشود.
Andrea Crisanti و همکارانش، ژن doublesex را در پشه Anopheles gambiae، با استفاده از تکنیک CRISPR-Cas9 ویرایش کردند. در این ناقل مالاریای انسانی، ژن دوگانه (Agdsx) دو رونوشت متناوب تقسیمشده dsx-ماده (AgdsxF) و dsx-نر (AgdsxM) را کدگذاری میکند. درواقع این ژن تمایز دو جنس پشهها را کنترل میکند. رونوشت ماده، برخلاف نر، حاوی اگزون ۵ است که توالی آن در تمام پشههای Anopheles تاکنون مورد تجزیهوتحلیل قرارگرفته است.
پروفسور Andrea Crisanti گفت: “ما دریافتیم که شکست ایجاد شده توسط CRISPR-Cas9 در حدفاصل اینترون ۴ تا اگزون ۵ باهدف جلوگیری از شکلگیری AgdsxF بر رشد یا باروری نرها تأثیری نمیگذارد؛ درحالیکه مادههای خالص برای آلل تخریبشده، فنوتیپ intersex و نازایی کامل نشان دادند. همچنین پس از گذشت هفت تا یازده نسل، تولید تخم بهطور مداوم کاهش یافت و حضور ژن ویرایش شده در میان جمعیت به ۱۰۰ درصد رسید. متغیرهای ژن نیز در جمعیت یافت شد، اما بر گسترش ژن ویرایش شده تأثیری نداشت.
در این آزمایش با تأکید بر نقش قابلتوجه ویرایش ژن در کنترل مالاریا در کشورهایی مانند آفریقا؛ فروپاشی کل جمعیت پشههای مورد آزمایش قرارگرفته نیز مشاهدهشده است.
درنتیجه از طریق ایجاد شکست در حدفاصل اینترون ۴ تا اگزون ۵ ژن، نسخه ژن ماده (AgdsxF) تولید نمیشود و باعث نازایی میشود. بهطورکلی از طریق این تکنیک، میتوان جمعیت پشهها را در مناطق مالاریا خیز ریشهکن کرد.
☑ منبع خبر
☑ لینک مقاله