نوآوری، ارتباط بین تکنولوژی و مزیت رقابتی را شکل می‌دهد. تلاش برای بدست آوردن مزیت رقابتی است که موجب سرمایه گذاری بنگاه ها در نوآوری می‌شود و این امکان را می‌دهد تا بنگاهها بر صنایع خود، مسلط شوند.
?جمله معروفی است که می‌گوید: اگر کسی بتواند تله موشی را بهتر از همسایه خود بسازد، حتی اگر در خانه‌اش هیچ موشی نباشد، همه دنیا به سوی خانه او روانه خواهند شد!! با این حال شاید مخترعان تله موش‌های جدید و سایر ابزارهای نوین را در حال ورشکستگی ببینیم تا بازی کردن در زمین گلف بزرگ! قطعا اختراع، اکتشاف صرفا نشان دهنده موفقیت نیست. چراکه هیچ شواهد دقیقی مبنی بر رابطه مثبت میزان تحقیق و توسعه یا معرفی محصولات جدید با سودآوری از آن وجود ندارد. سودآوری از یک نوآوری برای نوآور به نوع ارزش خلق شده و سهم نوآور از آن ارزش بستگی دارد.
?پیشگامان اولیه بیوتکنولوژی کشاورزی، شرکتهای نوپایی همچون کالگین، ستوس کورپوریشن، دی ان ای پلنت تکنولوجیز و مایکوگن بودند. اما تا سال ۲۰۱۲ برترین شرکت های بذرهای اصلاح شده ژنتیکی عبارتند از دوپونت، مونسانتو، سینگنتا و داو کمیکال، که همگی از شرکتهای باسابقه مواد شیمیایی هستند.
?عوامل مختلفی در وجود چنین رویه‌ای در صنایع مختلف، به ویژه صنعت بیوتکنولوژی که امکان معرفی و رشد بازارهای جدید در آن هست، وجود دارد که شرکتهای نوپای نوآور فعال در آن باید بدان توجه کنند. عواملی چون عدم انطباق استراتژی با تکامل صنعت، عدم آشنایی با چرخه صنعت و تحولات آن، عدم رعایت مباحث مدیریت نوآوری و تکنولوژی و غیره در وقوع چنین روندی تاثیرگذار هستند.
?یکی از مباحث مهم در مدیریت نوآوری، سودآوری نوآوری است. از عبارت regime of appropriability به معنای رژیم اعتبار یا نظام تملک برای توصیف شرایطی استفاده می‌شود که بر توزیع بازده نوآوری تاثیر دارد. این نظام، شامل چهار مولفه برای تعیین توانایی نوآور در کسب سود از نوآوری است: حقوق مالکیت، پیچیدگی تکنولوژی، زمان تأخیر و منابع مکمل.
?قانون مالکیت فکری، قوانین حمایتی است که شامل: پتنت، کپی رایت، رموز تجاری و علائم تجاری می‌شود. در نبود محافظت قانونی مناسب، میزان تقلیدپذیری از سوی رقبا افزایش می‌یابد و به عامل دیگری باید توجه کرد که آن پیچیدگی محصول است. محصولات بیوتکنولوژی معمولا از پیچیدگی بالایی برخوردارند که این عاملی برای ایجاد مزیت رقابتی نسبتا پایدار است.
?پیچیده و پیشرفته بودن محصول و فرآیندهای تولید آن، مانع محکم و قابل اطمینانى مقابل تقلید نیست اما برای نوآور زمان می‌خرد. زمان تأخیر نوآوری، زمانی است که طول می کشد تا پیروان به نوآور برسند. از مزایای اولیه این عامل، تثبیت جایگاه بازار است که شرکتهایی چون اینتل به خوبی این کار را بارها انجام دادند و در مقابل، شرکتهای نوآور بریتانیایی به دلیل هدر دادن مدیریت زمان تأخیر خود در سی تی اسکن ها و ژنوم سهم بازارشان را از دست داده‌اند.
?عامل دیگر در رژیم تملک یا نظام تملک، منابع مکمل است. منابع و قابلیت های مورد نیاز برای تامین مالی، تولید، بازاریابی، توزیع و فروش نوآوری را منابع مکمل گویند. از طریق همکاری و مشارکت با سایر بنگاه ها می‌توان به منابع مکمل دست یافت. مثلا شرکت سیرل با مونسانتو در به‌دست آوردن بخش اعظم سود نوآوری شیرین کننده آسپارتام باهم متحد شدند یا شرکتهای بیوتکنولوژی دارویی برای تولید و بازاریابی محصولات خود با شرکتهای بزرگ داروسازی(Big Pharma) هم پیمان می‌شوند.
#مدیریت_نوآوری #سودآوری_نوآوری
نویسنده: حسین گدازی
☑️منابع:
Grant, Robert M: Contemporary strategy analysis, 8th ed, 2013
