سیستم سریع و پرتابل توالییاب DNA

دانشمندان در ماداگاسکار برای اولین بار توالی یابی DNA در کشور را با استفاده از تکنولوژی کاربردی جدیدی برای تشخیص سریع باکتریهای مولد سل TB و پیشینه مقاومت دارویی آن، انجام دادند.
این پروژه توسط یک گروه بلندهمت و جهانی از پزشکان و دانشمندان برنامه ملی TB ماداگاسکار، دانشگاهStony Brook، انستیتو پاستور ماداگاسکار یا IPM، دانشگاه آکسفورد و انستیتو بیوانفورماتیک اروپا (EMBL-EBI)، انجام شد و به دنبال دگرگونی در مراقبت، تشخیص و درمان TB و دیگر بیماریهای عفونی در ماداگاسکار بود.
این نخستین عملیات توالی یابی DNA بود که در ماداگاسکار با توسعه ابزار کاربردی و مقرون بهصرفه برای تعیین توالی MinION انجام شد.
فراتر از تعیین توالی DNA روی نمونههای ارسال شده به آزمایشگاه TB، این گروه با کلینیکهای TB در کشور همکاری کرده است تا توانایی انجام این تحلیلها را در خارج از آزمایشگاهها و در عرصه عملکرد بالینی ارزیابی کند. هدف آنها این بود تا برای تأثیر روی سلامتی عمومی، آزمایشهای تعیین توالی DNA باکتری TB را به بیماران نزدیکتر کنند، بلکه اینگونه بتوانند سرعت تشخیص را بالا ببرند.
نینا راکوتوسامیمانانا، سرپرست واحد مایکوباکتریوم در IPM، بیان داشته است: «این پژوهش راهی برای ما باز کرد تا باکتری TB و وضعیت مقاومت دارویی آن را با تعیین توالی DNA سریعاً تشخیص دهیم. انجام این کار در آزمایشگاه به راحتی امکانپذیر بود و اکنون در تلاش هستیم تا بتوانیم این فرآیند را در شرایط روستایی و بدون امکانات آزمایشگاهی و با منابع بسیار محدود انجام دهیم. این کار یعنی به کار بردن تکنولوژی دقیقاً همانجایی که موردنیاز است و دقیقاً همانجایی که شیوع بیماری TB آغاز میگردد.»
سایمون گرندجین لاپیر، هماهنگکننده تحقیقات دانشگاه Stony Brook بیان کرده است: «ما ۲۲ دانشمند را برای تعیین توالی DNA با استفاده از پلتفرم MinION آموزش دادهایم. این امر امکان تعیین مشخصات و فهم بهتر یک نوع از بیماریهای عفونی که یک تهدید سلامت عمومی در ماداگاسکار به شمار میرود را فراهم میکند. هدف درازمدت ما، بهعنوان بخشی از استراتژی گسترده TB، افزایش ظرفیت و کار بر روی توسعه برخی روشها است تا جایی که تعیین توالی DNA بتواند بهعنوان بخشی از روند معمولی تشخیص و نظارت بر TB در ماداگاسکار مطرح شود.»
تعیین توالی DNA بهعنوان ابزار مبارزه با TB اکنون در کشورهای در حال توسعه، هر جا که نیاز باشد، قابلدسترسی است. در کشورهای پر درآمد، از توالی یابی DNA نمونههای TB برای تشخیص و نظارت بر بیماری استفاده میشود. این کار اطلاعات بسیاری را در مورد باکتریهای مقاوم در برابر دارو ارائه میدهد و میتواند انتقال بین بیماران را با سطح دقیق و سرعت قابلقبول نسبت به روشهای سنتی، شناسایی کند. بااینحال، با توجه به هزینه و پیچیدگی دستگاههای تعیین توالی DNA، تاکنون این امکانات در کشورهای کمدرآمد و با درآمد متوسط، جایی که TB بیشترین تأثیر را روی سلامتی دارد، وجود نداشته است. تکنولوژی MinION امکان دسترسی تعیین توالی DNA را، با توجه به سریعالحصول بودن و هزینه آن، افزایش میدهد.
نظارت ژنومی فرصتهایی برای یافتن اطلاعات درباره عوامل پاتوژن که یک جامعه را تحت تأثیر قرار میدهند، فراهم میکند. اثر در دسترس بودن تعیین توالی DNA در ماداگاسکار تنها به مبارزه با TB محدود نمیشود. دانشمندان انستیتو پاستور ماداگاسکار علاوه بر TB، اکنون دامنهای از ویروسها و باکتریهای بومی در آن کشور را نیز توالی یابی کردهاند.
✳ مترجم: محمد شجاعیه
☑ لینک خبر
☑ عضویت در زیست فن پزشکی مولکولی
☑ عضویت در کانال زیست فن