در ماه سپتامبر سال ۱۸۴۵، کشور ایرلند دچار یک قحطی فاجعهبار شد. در اثر این قحطی، یک و نیم میلیون نفر از مردم ایرلند که اکثر آن‌ها کودکان زیر ۵ سال بودند از بین رفتند. این قحطی به دلیل شیوع ناگهانی و سریع بیماری بلایت سیبزمینی، حادث شد. تمام مزارع سیبزمینی در این کشور به دلیل شیوع سریع این بیماری از بین رفتند. دکتر مک لوئین استاد دانشگاه آریزونا بر این باور است که «یک گیاه آلوده به این ویروس میتواند هزاران گیاه را در عرض چند روز آلوده کند».
امّا یک عامل عمده که باعث شیوع این بیماری شد این بود که کشاورزان در ایرلند هر ساله غده های سیب زمینی مربوط به سال پیش را استفاده میکردند که این امر به نوبه خود دلیل آسیب پذیر بودن گیاهان به این بیماری بود. به بیانی دیگر کشاورزان در طول سالیان دراز تنها از یک رقم سیب زمینی (به‌نام سیب زمینی Lumper) استفاده می کردند. محققان اخیراً دریافته اند که در تمام خاک های سالم، که انواعی از گیاهان کشت و کار می شوند، انواعی از باکتریها و قارچها زندگی می کنند. امّا اگر تنها یک نوع گیاه در یک خاک برای سالیان طولانی کاشته شود، باعث بهم خوردن تعادل و فراوانی میکروبها در خاک میشود. اما آیا ممکن است این فاجعه بار دیگر رخ دهد؟ آن هم در سطح وسیع تر؟
امروزه با رشد روزافزون جمعیت، بالغ بر ۲۰۰ میلیون کودک زیر ۵ سال در معرض مشکلات سوءتغذیه ای هستند. هر ساله نزدیک به ۱۰ میلیون نفر بر اثر گرسنگی می میرند. با وجود این‌که عملکرد بسیاری از گیاهان با روش‌های ژنتیکی یا زراعی بهبود یافته است، هنوز هم بسیاری از مردم به‌خصوص در آسیا و آفریقا به دلیل گرسنگی جان خود را از دست میدهند. دلیل این کمبود مواد غذایی مواردی همچون تغییر اقلیم، قوهی نامیه پایین بذور و از همه مهم‌تر و جالب تر استفاده از سیستم تک‌کشتی یک محصول منفرد است.
یکی از راه‌هایی که می‌توان بر این مشکل فائق آمد استفاده از «تنوع زراعی» در مزارع است، که به نوبه خود اثرات بسیار مطلوبی دارد. البته این سیستم برای کشاورز بسیار پیچیده است و به این دلیل و برای راحتی کار، به‌خصوص در بخش بازار، کشاورزان سیستم تک‌کشتی را انتخاب می کنند. از راه حل های دیگر می‌توان به سیستم «کشت مخلوط» اشاره کرد. به این صورت که در کنار ردیف های گیاه اصلی، گیاه فرعی نیز کاشته شود.
برای فرار از یک قحطی عظیم دیگر باید اقدامی اندیشید. جمعیت جهان رو به افزایش است و اگر همین رویه استفاده از گیاهان واحد در مزارع ادامه یابد، یک گرسنگی و قحطی بزرگتر از آنچه در ایرلند رخ داد را شاهد خواهیم بود. از این رو باید کشاورزان آموزش ها، مهارتها و امکانات لازم را کسب کنند تا بدون ضرر کردن اقتصادی سیستم تنوع زراعی یا چندکشتی مخلوط را در مزارع خود پیاده نمایند.
#ذخایر_ژنتیکی
☑ لینک خبر
