گیاهان رستاخیز گیاهانی هستند که پس از مواجهه با خشکی کامل، فعالیت‌های خود را متوقف می‌کنند و تا سال‌ها می‌توانند در این حالت باقی بمانند. این گیاهان با گرفتن آب دوباره به فرم زنده بر می‌گردند. از گیاهان گلدار، تنها ۱۳۵ گونه می‌توانند بافت‌های رویشی به این شکل تشکیل دهند.
پژوهشگران گمان می‌کنند گیاهان ابتدایی که از محیط آبی به خشکی وارد شدند همه از این نوع بودند. اما به مرور این نوع تحمل خشکی در بخش رویشی از بین رفت و به بخش زایشی گیاه (دانه) منحصر شد. پس از آن گیاهان راهکارهای دیگری مانند راهکارهای فیزیولوژیک و تکوینی را برای تحمل خشکی، امتحان کردند
گیاه Xerophyta viscosa، یک گیاه تک لپه‌ای بومی افریقای جنوبی، یکی از این گیاهان است. اخیراً پژوهشگران هلندی با یک تیم بین‌المللی ژنوم این گیاه را توالی یابی نموده و با استفاده ازمطالعات ترنسکریپتوم، اطلاعات ارزشمندی از مبناهای ژنتیکی فرایند خفتگی به دست آورده‌اند.
این محققان با بررسی تغییرات الگوهای رونویسی ژن‌ها در حالت بی‌آبی و طبیعی، به این نتیجه رسیدند که این الگو با مسیری که گیاهان عادی پس از مواجهه با خشکی می‌پیمایند کاملاً متفاوت است و نقطه اشتراکی ندارد. اما ژن‌های مهم در این فرایند، با ژن‌های دخیل در فرایند پایدار ماندن دانه‌ها (از قبیل ژن فاکتور رونویسی ABI5) مشترک است. این یافته‌ها ، نظریه‌های پیشین دانشمندان را تأیید می‌کند.
از آن رو که این گیاهان از مسیرهای جدید تحمل خشکی نسبت به مسیرهای شناخته شده استفاده می‌کنند، می‌توانند مدلی برای تحقیقات بیشتر به هدف تولید گیاهان زراعی مقاوم به خشکی باشند.
ترجمه : محسن رحیمی نژاد
