شناسایی ژنوم و مکانیسم بیماری‌زایی قارچ‌های عظیم

✅در هفته‌ای که گذشت، ژنوم چهار گونه از قارچ‌های آرمیلاریا (Armillaria) در نشریه اکولوژی و تکامل نیچر (Nature Ecology & Evolution) گزارش شد. این قارچ‌ها شامل بزرگ‌ترین موجود زنده خشکی‌زی در کره زمین و برخی از ویرانگرترین پاتوژن‌های جنگلی در سراسر دنیا هستند.

?این پژوهش درک مبنای ژنتیکی چگونگی گسترش و ایجاد آلودگی در گیاهان توسط این دسته از قارچ‌ها را میسر ساخته و منبعی باارزش جهت ارائه راهکارهایی برای کنترل آسیب ناشی از آن‌ها در جنگل‌ها محسوب می‌شود.

?قارچ‌های آرمیلاریا، پاتوژن های قارچی هستند که بر روی بیش از ۵۰۰ گونه گیاهی در جنگل‌ها و پارک‌های سراسر دنیا تشکیل کلنی می‌دهند. این قارچ‌ها پس از کشتن ریشه میزبان خود، بافت ریشه را تجزیه کرده و موجب ایجاد بیماری پوسیدگی ریشه می‌شوند.

?این قارچ‌ها، اندام‌های باردهی تولید می‌کنند که به قارچ‌های عسلی معروف‌اند و به شکل توده‌های بزرگ در اطراف گیاهان آلوده ظاهر می‌شوند. آن‌ها همچنین اندام‌هایی نفوذی موسوم به ریزومورف‌ها را ایجاد می‌کنند که رشته‌هایی به پهنای ۱ تا ۴ میلی‌متر بوده و در زیرزمین در جستجوی ریشه‌های تازه رشد می‌کنند. ریزومورف‌ها ممکن است بسیار وسیع باشند.

?گونه‌ای از آرمیلاریا که به نام «قارچ عظیم» شناخته می‌شود یکی از بزرگ‌ترین موجودات زنده ساکن خشکی در کره زمین است که سطحی به مساحت ۹۶۵ هکتار را اشغال نموده و ۵۴۴ تن وزن دارد.

?گئورگی سیپوس و همکاران وی که بر روی تعیین توالی ژنوم‌های چهار گونه آرمیلاریا (A. ostoyae, cepistipes, A. gallica و A. solidipes) کار می‌کنند، با مقایسه این ژنوم‌ها با ۲۲ قارچ مرتبط با آن‌ها دریافته‌اند که گونه‌های آرمیلاریا خانواده‌هایی از ژن‌ها را گسترش داده‌اند که با تعدادی از ژن‌های دخیل در بیماری‌زایی و آنزیم‌هایی که موجب تجزیه بافت گیاه می‌شوند در ارتباط هستند.

?این دانشمندان همچنین مجموعه گسترده‌ای از ژن‌ها را در ریزومورف‌ها شناسایی نموده‌اند که با نقش آن‌ها در پراکندگی و ایجاد کلنی بر روی گیاهان جدید مرتبط هستند.

?هم ریزومورف‌ها و هم اندام‌های بارده، بیان ژن مشابهی متشکل از ژن‌های مرتبط با چند سلولی بودن پیچیده را بروز می‌دهند که این پژوهشگران می‌گویند نشانه‌ای از منشاء نموی مشترک این دو ساختار است.

?این پژوهش، مبنای مهمی را جهت ارائه راهکارهایی برای کنترل توسعه آرمیلاریا و مبارزه با بیماری پوسیدگی ریشه فراهم می‌آورد.

?ترجمه: سید محمد پیشدار

☑️ لینک خبر
☑️ لینک مقاله
☑️ عضویت در زیست فن پزشکی مولکولی
☑️عضویت در کانال زیست فن

شناسایی ژنوم و مکانیسم بیماری‌زایی قارچ‌های عظیم – اخبار زیست فناوری