گام اصلی در پاسخ سلول به استرسهای ناشی از شرایط پاتولوژیک

✅در مطالعهای جدید دانشمندان نشان دادند که چگونه یک پروتئین کلیدی در شبکه اندوپلاسمی (ER) در پاسخ سلول به استرس نقش دارد. این فرایند بهخصوص برای سلولهای B ضروری است تا به شرایط استرس حاد پاسخ دهد و قادر به تولید آنتیبادی باشد.
?شبکه اندوپلاسمی یک ساختار سلولی است که تولید، فولدینگ و تجمع پروتئینها در آن اتفاق میافتد. مکانیسمهای پیچیدهای در ER رخ میدهد تا این فرایندها صورت پذیرد و به شرایط استرسی که بهدنبال تجمع پروتئینهای بدشکل ایجاد میشود پاسخ مناسب دادهشود.
?پروتئین IRE1 یک پروتئین گذرنده از غشاست که استرس ER را شناسایی میکند و ازطریق فعال کردن دو آبشار سلولی، به استرس پاسخ میدهد. IRE1 سبب تنظیم بلوغ mRNA مربوط به XBP1 میشود تا فاکتور رونویسی XBP1 کاربردی ساخته شود؛ درنتیجه این امر، بیان ژنهای کدکننده پروتئینهای چپرون تقویت خواهدشد که بهدنبال آن، مشکل تجمع پروتئینهای بدشکل رفع خواهدشد.
?پروتئین IRE1 همچنین در مکانیسم دیگری نیز ایفای نقش میکند تحت عنوان تنظیم زوال وابسته به IRE1 یا RIDD، و این کار را با شکستن زیرمجموعهای از RNAهای پیامبر انجام میدهد، بدین منظور که برداشت پروتئینها در ER تا حل شدن کامل معضل بهوجود آمده متوقف خواهد شد. نقش IRE1 بهخصوص در سلولهایB حیاتی است چراکه ER در تولید آنتیبادیها نقش کلیدی دارد. با این وجود، مکانیسم ملکولی که عملکرد RIDD را تنظیم میکند ناشناخته باقی ماندهاست. محققان در این مطالعه، فسفریلیشنی را شناسایی کردند که بهگونهای IRE1 را تنظیم میکند که بتواند مکانیسم RIDD را در پاسخ به شرایط خاص استرس ER اعمال کند.
?دانشمندان بهطور اختصاصی، شرایط پروتئین IRE1 را در سلولهای فاقد XBP-1 بررسی کردند و دریافتند که فسفریلیشن در Ser729 مربوط به IRE1 انجام میشود. محققان سپس این فسفریلیشن را مورد شناسایی قرار دادند، به این صورت که آنتیبادیهایی ساختند که بهطور اختصاصی، IRE1 را زمانی که در آن محل خاص فسفریله شدهبود، شناسایی کند.
?آنها همچنین یک مدل موشی knock-in تولید کردند که IRE1 جهشیافته را تولید میکرد که بهسبب آن قادر به فسفریلیشن نبود، با استفاده از این مدل به بررسی نتایج حاصل از فقدان این پروتئین پرداختند.
?نویسنده ارشد این مقاله اظهار داشت: «با استفاده از ارتقای دانش خود پیرامون نقش عوامل دخیل در پاسخ به استرس ER، میتوان به ابعاد گستردهتری از بیولوژی این فرایند دست یافت که در شرایط بیماری مانند بیماری متابولیک، تحلیل برنده عصبی، نقص ایمنی و سرطان ایجاد میشود».
?مترجم: فرزانه صائبی راد
☑عضویت در زیست فن پزشکی مولکولی