سوئد بیشتر به عنوان کشوری با جزایر زیبا، معماری شگفت‌انگیز قرون‌وسطی و جایزه نوبل شناخته می‌شود. اما این کشور زادگاه بسیاری از شرکت‌های زیست‌فناوری است که در زمینه‌ی درمان انواع بیماری‌های نادر نقش مهمی دارند.
در پایتخت سوئد -استکهلم- شرکت‌های زیست‌فناوری زیادی وجود دارد که در زمینه‌ی درمان و طراحی داروهای بیماری‌هایی هم‌چون کم‌خونی داسی‌شکل، انواع سرطان‌ها و بیماری‌های زائل‌کننده مغزی فعالیت دارند. خیلی از این شرکت‌ها از مؤسسه‌ی Karolinska مشتق شده‌اند. در ادامه به معرفی ده مورد از این شرکت‌ها می‌پردازیم.
شرکت Immunicum
(سال تأسیس: ۲۰۰۲- زمینه‌ی فعالیت: سرطان)
سلول‌های دندرتیکی نقش مهمی در ایجاد پاسخ ایمنی در بدن دارند. به همین سبب در سال‌های اخیر برای انجام ایمنی درمانی،شرکت Immunicum و بسیاری دیگر از این سلول‌ها استفاده‌ی زیادی کرده‌اند. سلول‌های دندرتیکی به طور مستقیم به تومور بیمار تزریق می‌شوند و عمل سلول‌های T را شبیه‌سازی می‌کنند و بافت سرطانی را شناسایی و نابود می‌کنند.
برای درمان کارسینومای متاستاتیک کلیوی آزمایش‌ها در مرحله دوم کارآزمایی بالینی قرار دارند. شرکت Immunicum هم‌چنین تلاش می‌کند تا از سلول‌های دندرتیکی در روش درمانی CAR-T و به صورت واکسن استفاده کند.
شرکت Oncopeptides
(سال تأسیس: ۲۰۰۰- زمینه‌ی فعالیت: سرطان)
بیماری میلیوم متعدد یکی از انواع سرطان مغز استخوان است که درمان خاصی را ندارد و افراد مبتلا، بعد از تشخیص نهایتاً پنج سال زنده می‌مانند. شرکت Oncopeptides در حال حاضر دارویی را طراحی کرده است که در مرحله سه کارآزمایی بالینی است. این ریزمولکول که melflufen نام دارد، از خواص میلیوم متعدد استفاده می‌کند تا غلظت بالاتری از ضدسرطان را آزاد کند؛ و بدین‌ترتیب تکثیر سلول‌ها را متوقف کند و در نهایت آن‌ها را نابود کند.
و‌رود دارو به بازار برای سال ۲۰۲۰ پیش‌بینی شده است. با توجه به اینکه melflufen دارویی برای درمان بیماران میلیوم متعدد است ارزش تجاری آن در طی شش سال گذشته به ۲ میلیارد یورو رسیده است.
شرکت Therapeutics
(سال تأسیس: ۲۰۰۴- زمینه‌ی فعالیت: سرطان کلیه)
شرکت Therapeutics در زمینه‌ی درمان انواع بیماری‌های التهابی کلیه فعالیت دارد و تلاش می‌کند تا از ایجاد نارسایی‌های کلیوی جلوگیری کند. دارورسانی هدفمند که توسط شرکت انجام می‌شود؛ علاوه بر رساندن داروهای کلیوی هم‌چون بودسونید (budesonide) به محل اثر، از ایجاد عوارض جانبی دارو نیز جلوگیری می‌کند.
این شرکت در تلاش است تا نوع خوراکی بودسونید را نیز تولید کند. در حال حاضر این دارو در مرحله‌ی سه کارآزمایی بالینی قرار دارد و بر روی ۴۵۰ بیمار مبتلا به بیماری برگر آزمایش شده است.
شرکت Boule Diagnostics
(سال تأسیس: ۱۹۹۶- زمینه‌ی فعالیت: کم‌خونی داسی‌شکل)
سابقه‌ی استکهلم در زمینه‌ی مقابله با کم‌خونی داسی‌شکل به دهه‌ی ۱۹۵۰ برمی‌گردد. در آن زمان اولین شمارنده سلول‌های خونی اروپا توسط سوئدی‌ها ابداع شد. امروزه شرکت Boule Diagnostics انواع این شمارنده‌ها را برای مصرف جهانی تولید می‌کند.
دستگاه‌های شمارنده تعداد گلبول‌های سفید و قرمز خون را در کمتر از یک دقیقه شمارش می‌کنند. کاربرد این دستگاه‌ها در تشخیص بارداری و بیماری‌هایی هم‌چون لوسمی، عفونت‌های ویروسی و‌نقص‌های متابولیکی است.
شرکت Medivir
(سال تأسیس: ۱۹۸۸- زمینه‌ی فعالیت: سرطان)
این شرکت ۳۱ ساله در زمینه‌ی درمان سرطان‌های با نرخ پایین زنده ماندن هم‌چون سرطان‌های کبد و‌پانکراس فعالیت می‌کند. شرکت Medivir در ابتدای کار با شرکت‌های بزرگ داروسازی در تولید واکسن‌های هپاتیت c و ویروس HIV همکاری می‌کرد. اکنون داروی رمیتینوستیت (remetinostat) در فاز دو کارآزمایی بالینی قرار دارد. این دارو در درمان انواعی از سرطان پوست از جمله کارسینومای سلول‌های پایه‌ای کاربرد دارد.
شرکت Diamyd Medical
(سال تأسیس: ۱۹۹۴- زمینه‌ی فعالیت: دیابت)
هدف شرکت Diamyd Medical تولید دارویی برای درمان دیابت نوع یک است. داروی تولیدی این شرکت که در مرحله‌ی دوم کارآزمایی بالینی قرار دارد سلول‌های بتا تولید کننده‌ی انسولین را از حمله‌ی سیستم ایمنی محافظت می‌کند. هم‌چنین این گروه در تلاش است تا دارویی را با امکان بازیابی سلول‌های بتا را برای افراد مبتلا به دیابت شدید تولید کند.
شرکت AlzeCure
(سال تأسیس: ۲۰۱۶- زمینه‌ی فعالیت: آلزایمر)
شرکت زیست‌فناوری AlzeCure در تلاش است تا دارویی را تولید کند که بتواند علائم آلزایمر را از طریق تقویت عملکرد سلول‌های عصبی در مغز و‌بهبود ارتباطشان کنترل کند. برای این منظور بودجه‌ی ۱۰ میلیون یورویی را در نظر گرفته است. هم‌چنین امیدوار است بتواند روش‌های مشابهی را برای درمان آپنه‌ی خواب، پارکینسون و اختلالات شناختی ناشی از آسیب مغزی ارائه دهد.
شرکت Kancera
(سال تأسیس: ۲۰۱۰- زمینه‌ی فعالیت: سرطان)
شرکت زیست‌فناوری Kancera در حال مطالعه بر روی چهار دارو متفاوت است که در توقف متاستاز، افزایش حساسیت تومورها و نابودی گروهی سلول‌های سرطانی مؤثرند. برخی از این داروها که در ساخت آن‌ها از مهارکننده‌های آنزیم هیستون داستیلاز استفاده می‌شود در کنترل درد و التهاب نیز می‌توانند به کار گرفته شوند. این شرکت با هدف بازاریابی داروهای خود در سال ۲۰۱۸ با شرکت داروسازی آلمانی Grünenthal قراردادی را به امضاء رسانده است.
شرکت Athera Biotechnologies
(سال تأسیس: ۲۰۰۲- زمینه‌ی فعالیت: بیماری‌های قلبی عروقی)
مهم‌ترین عامل مرگ‌و‌میر در جهان بیماری‌های قلبی عروقی است؛ که سالانه بیش از ۵۰۰ میلیون نفر در سرتاسر جهان درگیر آن می‌شوند. اصلی‌ترین محصول شرکت Athera یک نوع آنتی‌بادی است که پاسخ ضدالتهابی طبیعی بدن را تقلید می‌کند. نتایج مطالعات از عملکرد مثبت این آنتی‌بادی بر روی عضلات قلب افرادی که دچار حمله‌ی قلبی شده‌اند حکایت دارد. در حال حاضر دارو در مرحله دو کارآزمایی بالینی بر روی بیماران مبتلا به التهاب شریانی قرار دارد.
شرکت BioArctic
(سال تأسیس: ۲۰۰۳- زمینه‌ی فعالیت: بیماری‌های زائل کننده مغز)
شرکت BioArctic نقش مهمی را در درمان بیماری‌های زائل‌کننده مغز هم‌چون آلزایمر و‌پارکینسون دارد. شرکت در حال مطالعه بر روی داروهای زیادی است که یکی از مهم‌ترین آن‌ها دارویی برای درمان آلزایمر است که با همکاری یک شرکت داروسازی ژاپنی (Eisai) در مرحله‌ی دو کارآزمایی بالینی قرار دارد. هم‌چنین این شرکت در سال‌های اخیر بر روی توسعه‌ی وسایل پزشکی نیز سرمایه‌گذاری کرده است. در قالب پروژه‌ی بزرگ چشم‌انداز ۲۰۲۰ اتحادیه‌ی اروپا، BioArctic با سرمایه‌ای ۶.۴ میلیون یورویی بر روی ایجاد درمان‌های احیاکننده‌ی بیماران مبتلا به ضایعات نخاعی تمرکز کرده است.
☑ منبع خبر
