تنش قلیایی جزو تنش‌هایی است که به‌طور جدی محصولات زراعی را تهدید می‌کند اما در مقایسه با تنش شوری بسیار کم‌تر مورد مطالعه قرار گرفته است. محققین چینی در مطالعه ای نشان داده اند که ژن‌های bZIP در تحمل گیاهان نسبت به تنش قلیایی نقش دارند.
فاکتورهای رونویسی bZIP عواملی هستند که نقش آن‌ها در پاسخ گیاهان به تنش‌های محیطی مختلف به خوبی شناخته شده است. ژن‌های bZIP به دلیل نقشی که در پاسخ به تنش pH بالا دارند شناخته شده هستند اما این ژن‌ها کم‌تر در شرایط قلیایی مورد مطالعه قرار گرفته‌اند. به همین دلیل Mingzhe Sun و همکارانش از دانشگاه کشاورزی شمال شرقی چین، با انتقال ژن GsbZIP67 از سویای وحشی به یونجه، مکانیسم عمل آن را تعیین کرده‌اند.
این محققین در ابتدا بیان این ژن را با استفاده از داده‌های بیانی RNA در سویای وحشی، پروتوپلاست‌های آرابیدوپسس و مخمر مورد بررسی قرار دادند. سپس با استفاده از ناقل انتقال pCAMBIA، ژن مورد نظر را در گیاه یونجه تشدید بیان داده و گیاهان حاصل را تحت تنش قلیایی قرار دادند. بررسی فنوتیپ‌ها نشان داد که تشدید بیان ژن مربوطه در یونجه منجر به بهبود رشد گیاهان در شرایط تنش شده است. به طوری که این گیاهان دارای ریشه و ساقه‌های بلندتری بودند. به علاوه تشدید بیان این ژن، شاخص‌‌های فیزیولوژیکی یونجه‌های تراریخت را تغییر داده و منجر به افزایش بیان سایر ژن‌هایی که در پاسخ به تنش نقش دارند نیز شده است.
نتایج این مطالعه نشان می‌دهد که ژن‌های bZIP در تنظیم مثبت پاسخ گیاهان به تنش قلیایی نقش دارند. این مطالعه هم‌چنین بستر را برای مطالعه ژن‌های پایین دستی که توسط این فاکتورهای رونویسی تحت تأثیر قرار می‌گیرند فراهم می‌کند.
✅ لینک خبر
✅ لینک مقاله
