پاندوراویروسها ژنهای خود را میسازند

سه گونهی ویروسی جدید شناسایی شده و به خانوادهی پاندوراویروس (Pandoravirus) اضافه شدهاند. این خانوادهی عجیب ویروسی ژنوم بسیار بزرگی داشته و دارای ژنهایی هستند که در هیچ ویروس دیگری معادل ندارد. کشف این خانواده ویروسی در چند سال پیش دانشمندان را شگفتزده کرد. اکنون دانشمندان سعی کردهاند که ساختار ژنی این ویروس را تبیین کنند. آنها حدس میزنند که این ویروسها مشابه با کارخانههای تولید ژن هستند. بنابراین میتوانند عملکردهای جدید را نیز بوجود آورند. به عبارتی این ویروسها با تولید ژنهای جدید، در حال تغییر دادن درخت حیات هستند.
در سال ۲۰۱۳، کشف دو ویروس غول پیکر که با تمامی ویروسهای شناخته شده تفاوت داشتند، مرز بین ویروسها و سلولها را در هالهای از ابهام فرو برد. پاندوراویروسها به بزرگی باکتریها هستند و حاوی ژنومهایی هستند که از ژنوم برخی یوکارویتها نیز پیچیدهتر است. ساختار عجیب و ژنوم بسیار بزرگ آنها دانشمندان را بر آن داشت که به دنبال منشأ این ویروسها بگردند.
دانشمندان به تازگی چند عضو جدید از این خانواده در کشورهای مختلف شناسایی کردهاند. تحلیلهای صورت گرفته نشان دادهاند که با وجود شباهتهای ساختاری و عملکردی زیاد، ویروسهای این خانواده تنها از ۵۰% ژنومشان برای پروتئینسازی استفاده میکنند. البته اعضای یک خانواده، ژنهای مشابه بیشتری با یکدیگر دارند.
همچنین اعضایی که به تازگی شناسایی شدهاند دارای میزان زیادی از ژنهای اورفان میباشند؛ یعنی ژنهایی که هیچ نوع پروتئینی که در سایر موجودات زنده وجود دارد را کد نمیکنند. این خصوصیت غیرقابل توضیح، علت بسیاری از مباحث در ارتباط با منشأ ویروسها به شمار میرود. نکتهی جالب این بود که این ژنها در هر کدام از اعضای این خانواده تفاوت داشتند. بدین ترتیب احتمال این که آنها این ژنها را از یک جد مشترک دریافت کرده باشند، کم است.
تحلیلهای بیوانفورماتیکی نشان دادند که این ژنهای اورفان خصوصیاتی مشابه با بخشهایی از ژنوم این ویروسها دارند که کدکننده به شمار نمیروند. یافتههای جدید فقط یک توضیح برای منشا اندازهی بزرگ، تنوع بالا و میزان بالای ژنهای اورفان در این خانواده پیشنهاد میکنند؛ و آن ایناست که اکثر ژنهای این ویروسها به طور ناگهانی در مناطق بینابینی ظاهر میشوند. با این فرض، ژنهای جدید در مناطق مختلفی از پاندوراویروسهای مختلف ظاهر میشوند و بنابراین هرکدام از آنها منحصربهفرد خواهند بود.
اگر این نظریه ثابت شود، مشخص میشود که این ویروسها متخصص خلاقیت ژنتیکی، که فهم آن لازمهی درک حیات و تکامل میباشد، هستند.
☑ لینک خبر
☑ لینک مقاله
☑ عضویت در زیست فن پزشکی مولکولی
☑ عضویت در کانال زیست فن