پیشبینی بیماری سل با آزمایش خون

بنا بر یک تحقیق نوعی آزمایش خون جدید برای پیشبینی دقیقتر پیشروی بیماری سل در بین کسانی که با یک بیمار مبتلا به سل زندگی میکنند تا دو سال قبل از آغاز بیماری کشف شده است. این پیشبینی از طریق اندازهگیری مشخصه ترکیبی از چهار آیتم در خون امکانپذیر است. این مشخصه با نام RISK4 شناخته میشود که ترکیبی از چهار ژن است.
کسانی که با بیماران مبتلا به سل زندگی میکنند دارای بالاترین ریسک ابتلا به این بیماری هستند. اما از میان کسانی که به عامل بیماری آلوده شدهاند تنها ۵ تا ۲۰ درصد به سل مبتلا میشوند و آزمایش خونی که بتواند پیشروی بیماری را نشان دهد، بدون اینکه تعداد زیادی از آنهایی که از احتمال پایینی برای ابتلا این بیماری دارند را تحت نظارت پیشگیرانه قرار دهند، تاکنون در دسترس نبوده است.
محققان یک کنسرسیوم تحقیقات بینالمللی در تحقیقی به نام «مشخصه خونی چهار ژنی پان آفریقا» که پیشرفت بیماری سل را پیشبینی میکند، از موفقیت عملکرد و اثبات یک آزمایش خون که میزان چهار ژن را اندازهگیری میکند، خبر دادند. آنها اعلام کردند که با این روش میتوانند پیشبینی دقیقتری از توسعه بیماری سل در بیماران با ریسک بالا در نواحی آفریقا را به دست آورند.
پروفسور گرهارد والزل، نویسنده ارشد این تحقیق میگوید: «ما دریافتیم که این پیشبینی (تا دو سال قبل از ابتلا) از طریق اندازهگیری مشخصه ترکیبی از چهار آیتم در خون امکانپذیر است. این مشخصه که با نام RISK4 شناخته میشود، در تمامی گروههای تحقیقی آفریقای جنوبی، گامیبیا و اتیوپی وجود داشته است. RISK4 ترکیبی از چهار ژن است که با واکنشهای التهابی بیماران در ارتباط است.»
دانشمندان برای کنترل کیفیت این کار از یک دستگاه برای انجام آزمایشات تمرینی استفاده کردهاند. آنها دادههای نمونه را در یک دستگاه تمرینی کاشف که در آن برخی مشخصههای ذکرشده، تعریف شده بود، تقسیم کردند و سپس مشخصه RISK4 را روی باقیمانده نمونهها در دستگاه تست با روش آزمایشی کور مورد آزمایش قراردادند. بااینکه نمونه خونهای مربوط به افراد کشور اوگاندا در آغاز در طرح اولیه گنجاندهشده بودند، اما مقادیر آنها بهاندازهای نبود که بتوان آنها را بهطور مناسب تحلیل کرد.
گروه تحقیق با تمرکز بر روی کسانی که به سل فعال مبتلا بودند، تعداد ۴۴۶۶ نفر از شرکتکنندگان سالمی که به ایدز مبتلا نبودند را از میان ۱۰۹۸ خانوار فهرست برداری شده یعنی بیماران مبتلا به سلی که به محققان اجازه دادند تا اعضای خانواده خود که در بین آنها سل به مرحله فعال نرسیده است را در تحقیق شرکت دهند، انتخاب کردند. حجم نمونههای خونی کلیه افراد شرکتکننده در تحقیق جمعآوری و ذخیرهسازی شد.
در پایان دوره اولیه تحقیق و زمانی که مشخصشده بود چه کسانی به سل مبتلا شده و چه کسانی مبتلا نشدهاند، نمونههای خون ۷۹ نفر که بین ۳ تا ۲۴ ماه پس از تماس با فرد مبتلا به آنها نیز مبتلا شده بودند و همچنین ۳۲۸ نفر که در طول دو سال بعد از ابتلا به آن مصون مانده بودند، مورد بررسی قرار گرفت. نمونههای خون بقیه شرکتکنندگان در این تحقیق به دلیل هزینه بالای این کار مورد آزمایش قرار نگرفت.
در این تحقیق ردپاهای زیستی متنوعی، شامل ترکیبی از سطوح مختلفی از ژن و پروتئین که باهم در بازخوانی نتایج آزمایش مؤثر میشد و با ریسک کنونی یا آینده ابتلا به بیماری مرتبط بود، اندازهگیری شد که در نهایت منجر به کشف دانشمندان از آزمایش خون مورد نظر گردید.
✳ مترجم: آزاده داودی
☑ لینک مقاله
☑ عضویت در زیست فن پزشکی مولکولی
☑ عضویت در کانال زیست فن