✅ آسپرین به عنوان کاهنده تب و درد شناخته شده است. این دارو همچنین می‌تواند خطر حمله قلبی و سکته را با جلوگیری از ایجاد لخته در رگ‌های خونی کاهش دهد. در پژوهش‌های قبلی نشان داده شده است که رهایش به تدریج آسپرین در عوض رهایش سریع اولیه آن می‌تواند مانع از اثرات جانبی آن شود.
? تیمی از محققان انستیتو علمی هند ترکیب شیمیایی جدیدی را طراحی کرده‌اند که می‌تواند آسپرین را در زمان‌های دلخواه درون بدن آزاد کند. این ترکیب برتری‌های زیادی نسبت به مکانیزم‌های موجود دارد: می‌تواند حامل مقادیر بالای دارو باشد و آن را بدون آسیب به سلول‌های زنده در بدن رها کند. همچنین به راحتی تزریق می‌شود.
? در حال حاضر آسپرین به صورت قرص و پچ‌های درمانی مصرف می‌شود که داخل کپسول یا شبکه های تورمانند قرار دارد. در این ترکیب جدید، آسپرین مستقیماً به دیواره آن توسط یک زنجیره بلند پلیمری در پیوند استری با قند زایلیتول متصل است. زایلیتول قند طبیعی موجود در میوه‌ها و سبزیجات است و به عنوان شیرین‌کننده نیز مصرف می‌شود. هنگامی که پیوند بین زایلیتول و دارو به وسیله آنزیم‌های بدن فرد شکسته می‌شود، دارو به تدریج در جریان خون پخش می‌شود. بر‌خلاف قرص‌ها که تمام دارو را در یک زمان رها می‌کنند، این ترکیب به مولکول این اجازه را می‌دهد که بیشتر در جریان خون حرکت کند و اثر طولانی‌تری داشته باشد. حرکت این ترکیب در بدن برای رهایش متناوب مقدار مشخصی از آسپرین، می‌تواند جایگزینی برای مصرف مکرر آن باشد.
? در سال‌های اخیر، دانشمندان به پلیمرها (مولکول‌های بزرگ با واحد‌های تکرارشونده) روی آورده‌اند تا سیستم‌های کند‌رهش برای رهایش دارو ایجاد کنند. در این پژوهش، از قند الکی زایلیتول استفاده شده است زیرا پلیمری تخریب‌پذیر ایجاد می‌کند که به‌آرامی در بدن رها می‌شود و زمان بیشتری برای رهایش نیاز دارد. این قند جایگاه‌های کمتری برای اتصال دارو نسبت به سایر الکل‌ها دارد.
? این ترکیب کاملاً زیست‌تخریب‌‌پذیر است. تمام پیش‌ساز‌های این پلیمر بومی بدن هستند و هیچ انباشته‌ای وجود نخواهد داشت. زایلیتول نیز نسبتاً غیر‌فعال است و با فعالیت آسپرین تداخل ایجاد نمی‌کند.
? پلیمرهای پیشین ساخته شده بر پایه زایلیتول این مشکل را دارند که در حین سنتز، ساختارهای تورمانند پیچیده‌ای را شکل می‌دهند. این پلیمرها به سختی حل و ترزیق می‌شوند. با تشکیل شبکه‌های تورمانند، توده‌هایی جامد ایجاد می‌شود که قابلیت ایمپلنت شدن دارند اما تزریق نه. بنابراین به صورت ایمپلنت در بدن قرار می‌گیرند. اما برای این ترکیب جدید، محققان شرایط واکنش را به گونه‌ای فراهم کرده‌اند که زایلیتول زنجیره‌ای بلند و خطی تشکیل می‌دهد و به‌راحتی در ژل تزریق و حل می‌شود. تنها زنجیره‌های خطی توانایی تزریق دارند.
? این ترکیب در هفته اول ۸ درصد دارو، در هفته دوم ۱۳ درصد و در هفته چهارم ۲۰ درصد آن را رها می‌کند. با ضعیف یا قوی کردن پیوند‌های شیمیایی و کم و زیاد کردن تعداد جایگاه‌های آزاد ترکیب، زمان‌بندی و دوز رهایش دارو قابل تنظیم است. برای مثال، برای کاهش دوز آسپرین می‌توان تعداد پیوندها را افزایش داد تا از تخریب آسان آن‌ها جلوگیری شود.
? این تکنولوژی می‌تواند به دارورسان‌های مشابه برای رهایش سایر دارو‌ها نیز توسعه یابد.
? ترجمه: ریحانه خالقی
✅ لینک خبر
✅ عضویت در زیست فن پزشکی مولکولی
