گسترش کرونا ویروس در تعامل با سایر بیماری های عفونی

گسترش بیماریهای عفونی در جامعه از الگویی همانند انتشار مسائل اجتماعی تبعیت میکند و همچنین وجود همزمان چند عامل بیماریزا در جامعه نرخ انتشار را به شدت افزایش میدهد. طبق مدلی که برای بررسی گسترش بیماریها توسط دانشمندان ارائه شد، بیماریهای عفونی واگیردار مانند آنفولانزا و ذاتالریه مانند گرایشات اجتماعی در جامعه گسترش مییابند. این مدل پیشنهاد شده توسط دانشمندان میتواند در دنبال کردن پخش شدن همزمان ویروس کرونا و سایر بیماریهای عفونی در جامعه به ما کمک کند.
تأثیر متقابل دو بیماری بر روی هم پدیدهای طبیعی است. در مدلهای قبلی مربوط به شیوع یک بیماری در جامعه، از بیماریهای دیگر صرفنظر میشد. مثلاً در شرایط فعلی که ویروس کرونا در فصل آنفولانزا در جامعه گسترش یافتهاست، مسائلی وجود دارد که حائز اهمیت است. برای مثال ممکن است برخی افراد به هر دو بیماری مبتلا شوند یا این که افراد به آنفولانزا مبتلا شدهباشند اما از ترس ابتلا به ویروس کرونا به بیمارستان مراجعه کنند. تعامل بین دو بیماری ممکن است تحت عوامل زیستی یا اجتماعی باشد و در هر صورت حائز اهمیت است.
بدون در نظر گرفتن سایر عوامل بیماریزا، مدل ساده است و پیشگویی آمار ابتلای افراد به بیماری، تابع نرخ انتقال عامل بیماریزا خواهدبود. نتایج این مطالعه حاکی از آن است که وجود تنها یک عامل بیماریزای دیگر در جامعه، مدل گسترش را بسیار پیچیده میکند. به طوری که تغییر در نرخ انتقال عامل بیماری بین افراد سایز اپیدمی را به شدت افزایش میدهد. این پدیده مشابه پدیدهای که جامعهشناسان در گسترش یک مسئلهی اجتماعی مانند تکنولوژی جدید، شعار یا یک رفتار اجتماعی در جامعه بیان میکنند.
سرایت یک بیماری به تنهایی قابل بررسی نیست. عوامل بیماریزا همانند مسائل اجتماعی بر یک دیگر تأثیر میگذارند و تحت تأثیر رفتارهای بیرونی انسان مانند حرکتها و ارتباط برقرار کردن هستند. اما همچنان در بررسی بسیاری از بیماریها شرایط ساده در نظر گرفته میشود و فرض میشود که یک بیماری مستقل از هر عامل دیگری به افراد مستعد بیماری انتقال مییابد. در حالی که در نظر گفتن سایر بیماریها تأثیر بسیار زیادی بر نتایج میگذارد و عدم در نظر گرفتن آن میتواند منجر به نتایج اشتباه در مورد ریسک بیماری شود.
بیماریهای گوناگون میتوانند یک دیگر را تقویت کنند. مثلاً بیماریای که یکی از علائم آن عطسه است، میتواند به انتشار بیماری دیگر کمک کند. یا این که وجود بیماری اول میتواند منجر به ضعیف شدن سیستم ایمنی فرد شده و فرد را مستعد ابتلا به بیماریهای دوم کند. همزمان رخ دادن آنفولانزا و یک بیماری تنفسی دیگر میتواند به فراگیر شدن آنفولانزا کمک کند. زیرا فردی که به یکی از این بیماریها مبتلا شود، سیستم ایمنیاش تضعیف شده و راحتتر به بیماری دیگر مبتلا میشود. همچنین ابتلای همزمان به دو بیماری باعث تشدید علائم و افزایش نرخ انتقال میشود.
با در نظر گرفتن تعاملات بین بیماریها، بیماری با نرخ بسیار بالایی در جامعه گسترش مییابد و سپس بعد از مدتی متوقف میشود. این مدل مشابه پخش شدن یک گرایش اجتماعی مانند یک ویدیو است که در ابتدا به صورت فوق نمایی توسط مردم دیده میشود اما بعد از مدتی که اکثر افراد آن را مشاهده کردند کنار میرود.
علاوه بر موارد گفتهشده، گسترش بیماری و گسترش مسائل اجتماعی نیز بر یکدیگر میتوانند تأثیرگذار باشند. برای مثال استفاده از سویهی نامناسب در واکسنهای مربوط به بیماری تب دنگی در پورتوریکو، باعث شد که این واکسن بازدهی لازم را نداشته باشد و به دنبال آن کمپین مخالفت با واکسن ایجاد شود. ایجاد این کمپین بعدها منجر به اپیدمی سرخک در این کشور شد.
در مطالعات و مدلسازیهای آینده بر روی گسترش یک بیماری در جامعه، باید به تعامل بین عوامل بیماریزا و عوامل اجتماعی توجه بیشتری شود و تأثیرات آنها بر یک دیگر و قدرت هر کدام از آنها در نظر گرفته شود.