گیاهی با توانایی تولید دو نوع بذر متفاوت

بقای نسل یک گیاه را بذور آن امکان‌پذیر می‌سازند؛ حال رشد این بذور نیز نیازمند محیط مساعد است. به دلیل عدم تحرک گیاهان، برخی از بذرها به واسطه ویژگی‌هایی که دارند، قادر به انتقال به محیط‌های مساعد هستند. گیاه Aethionema arabicum توانایی تولید دو نوع بذر مختلف را داراست، که به موجب آن بذرهای این گیاه توانایی پراکنش در محیط‌های مناسب را دارند. با این مکانیسم، گیاه می‌تواند به تغییرات اقلیمی پاسخ داده و در محیط‌های متفاوت زنده بماند.

محققان دانشگاه لندن با همکاری دانشگاه Osnabrück آلمان، گیاهی را شناسایی کرده‌اند که بدون در نظر گرفتن محیط، از دو مکانیسم برای زنده‌مانی استفاده می‌کند. مطالعات بیشتر نشان از منحصر بودن بذور این گیاه و هم‌چنین نحوه پراکنش بذور دارد.

گونه‌های گیاهی به‌طور معمول یک نوع بذر که سازگار با محیط اطراف باشد، تولید می‎کنند. اما این گیاه بذوری با دو اندازه متفاوت تولید می‌کند. میوه بزرگ که به راحتی باز شده و دانه جوانه می‌زند، و دیگری یک نوع میوه کوچک که تا زمان یافتن شرایط مناسب جوانه نمی‌زند.

نکته جالب توجه این است که نه تنها ظاهر بذرها در این گیاه متفاوت است، بلکه داخل این دو نوع بذر نیز با هم تفاوت دارند. بذرهای بزرگ دارای پوشش چندلایه بوده اما بذرهای کوچک بدون لایه‌های پوششی می‌باشند. دکتر وحید ارشد، محقق این مطالعه در این باره می‌گوید: “آزمایش‌های ما از وجود دو مکانیسم در گیاه خبر داد که به موجب آن برخی از بذور این گیاه بزرگ بوده و در همان محیط افتاده و پس از تماس با خاک ریشه داده و جوانه می‎زنند. در نتیجه این بذور توانایی پراکنش به دیگر محیط‌ها را ندارند، اما برخی دیگر به دلیل اندازه کوچک، توسط باد و جریانات آب انتقال می‌یابند که به پراکنش بذور کمک می‌کند.”

پراکنش بذور گیاهان برای حفظ بقای گیاه بسیار حیاتی می‌باشد و تنها در این مرحله گیاه توانایی انتقال به مکان دیگر را دارد. این امر موجب می‌شود که بذر گیاه بتواند تنها در شرایط مساعد جوانه زده و رشد کند. یکی از مثال‌های شناخته‌شده در عالم گیاهان گل قاصد است. بذور این گیاه حالتی پرمانند داشته و به کمک باد به راحتی در مناطق مختلف پخش می‌شوند و بذری که در محیط مساعد فرود آمده، جوانه زده و بذور فراوانی را تولید می کند. و به این ترتیب بقای نسل آن گیاه را تضمین می‌کند.

دو نوع بذر این گیاه دارای خواص ظاهری، پراکندگی، خواب و خواص جوانه زنی متفاوتی هستند. چنین تحقیقاتی در مطالعات مربوط به تعامل گیاه با اقلیم مورد استفاده قرار می‌گیرد. این گیاه با نام علمی Aethionema arabicum می‌تواند مدل بسیار مناسبی برای این گونه تحقیقات باشد، از طرفی این امر نشان از تکامل هدفمند برخی از گیاهان دارد.

☑ لینک خبر
☑ لینک مقاله