حساس کردن سوپرباگها به آنتی بیوتیک

سالانه بیش از ۲۵ هزار اروپایی جان خود را در اثر ابتلا به عفونتهای حاصل از باکتریهای مقاوم به آنتیبیوتیک از دست میدهند. پیشبینی میشود که این رقم تا سال ۲۰۵۰ به یک میلیون نفر در سال خواهد رسید و طبیعی است که پدیدهی مقاومت آنتیبیوتکی، به چالشی تاریخی برای نسل بشر تبدیل خواهد شد. باکتری کلبسیلا نمونیه عامل ذاتالریه و اشرشیا کلای که به تنهایی عامل طیفی از عفونتهای انسانی است، دو نمونهی معروف از باکتریهای مقاوم به چند آنتیبیوتیک (MDR) هستند.
پروفسور لوکا گوارداباسی، محقق دانشگاه کپنهاگن، به تازگی تحقیقات جالبی را در زمینهی مقابله با مقاومت آنتیبیوتیکی انجام داده است. نقش تک تک ژنهای باکتری کلبسیلا نمونیه در ایجاد مقاومت به آنتیبیوتیک کولسیتین، توسط تیم گوارداباسی مورد بررسی قرار گرفت. نتیجهی تحقیقات نشان داد که غیر فعالسازی ژن dedA، باعث از بین رفتن مقاومت باکتری به کولسیتین خواهد شد. هم چنین ژنی مشابه در اشرشیا کلای نیز یافت شد که با غیر فعال کردن آن، باکتری مقاومت آنتیبیوتکی خود را از دست خواهد داد. گوارداباسی این ژنها را پاشنهی آشیل باکتریهای MDR می خواند.
این تحقیقات آیندهی امید بخشی در پیروزی بر باکتریهای MDR به وسیله ی همراه کردن دارویهای کمکی نوین با آنتیبیوتیکها را نوید میدهد. داروهای کمکی کنونی مهار کنندههای آنزیم بتالاکتاماز باکتری هستند که آنتیبیوتیکهای بتالاکتامی را تجزیه میکند. ولی داروهای کمکی جدید، محلهایی به جز مکانیسمهای مقاومت باکتری به آنتی بیوتیکها را هدف قرار میدهند.
با استفاده از این داروهای کمکی دوز مصرفی آنتیبیوتیکها در درمان عفونتها، پایینتر خواهد آمد و این مسئله با توجه به آثار سمی برخی آنتیبیوتیکها برای انسان، بسیار پر اهمیت است. یکی از استراتژیهایی که هماکنون توسط تیم گوارداباسی در حال مطالعه است، بررسی همراه کردن عوامل ضد قارچی با کولسیتین است.
ترجمه : محمدحسین عباسپور