روشی جدید برای تعیین اثربخشی مداخلات مربوط به کاهش شیوع HIV

گروهی بینالمللی از محققین -شامل چندین تن از پژوهشگران مرکز استعمال دارو و تحقیقات HIV/HCV یا CDUHR در دانشگاه نیویورک– از طریق توالییابی ژنتیکی جهت درک روابط تکاملی میان پاتوژنها، روش جدیدی را برای تعیین اثربخشی مداخلات صورت گرفته به منظور کنترل شیوع بیماریهای عفونی، مانند ایدز، پیشنهاد دادهاند.
نتایج این پژوهش توضیح میدهد که روش جدید چگونه منبع یک بیماری را مشخص نموده و تعیین میکند که آیا انتقال بیماری را در جامعه میتوان به افرادی نسبت داد که بخشی از مداخله بوده و یا نبودهاند.
جکیکاس ماگیورکینیس (Gkikas Magiorkinis)، نویسندهی اول این مقاله از دانشگاه آتن، میگوید: «با توجه به جهانیشدن و دیگر پدیده های اجتماعی، کنترل انتشار بیماریهای عفونی یک اولویت ضروری در بهداشت عمومی است.»
ارزیابی اثربخشی مداخلاتی که میتوانند انتشار عوامل بیماریزا را کاهش دهند، گرانقیمت و در بسیاری از حالات غیرواقعبینانه است.
اساساً، اکثر ارزیابیها تنها مواردی را میسنجند که مستقیماً در یک مداخله شرکت دارند، اما اثر جامعه یا توانایی مداخلات را در به حداقل رساندن انتشار بیماری از افرادی که مستقیماً با دیگر اعضای جامعه در ارتباط هستند، نادیده میگیرند.
ساموئل آر. فریدمن (Samuel R. Friedman)، مدیر انستیتوی پژوهش بر بیماریهای عفونی در موسسهی تحقیق و توسعهی ملی (NDRI)، و نویسندهی ارشد این مقاله، توضیح میدهد: «پژوهش ما به دنبال درک این بود که آیا مداخلات صورت گرفته، بر روی جامعه اثر دارند و همچنین، آیا میتوانند شیوع بیماری را، نه فقط در جمعیت مورد مطالعه، بلکه در افراد مورد سرایت حاضر در شبکهی انتقال بیماری نیز، کاهش دهند.»
پژوهشگران برای ارزیابی انتقال این ویروس از افرادی که از قبل آلوده بودند به آنهایی که به اخیراً آلوده شدهاند، از فیلوژنتیک، یا ارتباطات تکاملی میان جانداران بهره گرفتند تا دینامیکهای تکاملی HIV را درک نمایند.
این روش شامل جمعآوری نمونههای خونی از سه گروه از افراد میشد: افراد مبتلا به HIV که در یک مطالعهی مداخلهای شرکت کرده بودند، دیگر افراد مبتلا به HIV که بخشی از این مداخله نبودند (گروه کنترل) و در نهایت، افرادی که به تازگی به HIV آلوده شده بودند.
محققان قادر بودند با انجام توالییابی ژنتیکی HIV، ویژگیهای ویروس را مقایسه کرده تا منبع انتقال عفونت و امکان ارتباط عفونتهای تازه ایجاد شده با افراد حاضر و یا غیرحاضر در مداخله را تعیین نمایند.
پژوهشگران از طریق شبیهسازی یک مداخله برای پیشگیری از انتقال HIV بین تزریقکنندگان مواد مخدر، اثبات مفهوم را فراهم کردند. آنها با مقایسهی انتقال عفونت از آنهایی که به HIV مبتلا بودند و در مداخله حضور داشته و یا نداشتند، مشاهده نمودند که افراد کمتری عفونت را از شرکتکنندگان حاضر در این مداخله دریافت کردند، که تأیید میکند این مداخلهی شبیهسازی شده، انتقال بیماری را کاهش میدهد.
محققان همچنین دریافتند که یکی از نقاط قوت کلیدی این روش جدید، آن است که میتواند اثر جامعهی یک مداخله را بدون نیاز به پیگیری وضعیت شرکتکنندگان در مطالعه، به طور گستردهتری ارزیابی نماید. جمعآوری یکبارهی نمونههای خون بسیار آسانتر از پیگیری وضعیت شرکتکنندگان در درازمدت است، به ویژه در جوامعی که پیگیری در آن یک چالش به حساب میآید، مانند افرادی که مواد مخدر را به خود تزریق میکنند. به علاوه، این روش را میتوان برای ارزیابی مداخلات جهت کاهش انتقال دیگر بیماریهای عفونی، جز HIV، به کار بست.
ترجمه: آزاده داودی
منبع: EurekAlert