درمان سرطان خون به کمک ژن‌درمانی

کارتی سل تراپی، یکی از انواع ژن‌درمانی به کمک سیستم ایمنی است، که می‌تواند برای افراد مبتلا به سرطان خون که به روش‌های درمانی معمول و استاندارد، مقاوم هستند، امیدوارکننده باشد. روشی که آزمایش‌های ابتدایی آن به تازگی پیشنهاد شده است. نتیجه‌ی این مطالعه در نشریه‌ی New England Journal of Medicine به چاپ رسیده است.

یکی از انواع سرطان خون، میلومای چندگانه (multiple myeloma) نام دارد که گلبول‌های سفید خون را درگیر می‌کند و عملاً یک بیماری لاعلاج است. با این وجود روش‌های درمانی ویژه‌ای وجود دارند که با کمک آن‌ها طول عمر افراد مبتلا به این بیماری افزایش می‌یابد.

بسیاری از بیماران پس از مراقبت‌های خاص و روش‌های درمانی ویژه، در وضعیت بهتری قرار می‌‌گیرند. گروهی دیگر نیز به هیچ‌یک از این روش‌های در دسترس پاسخ نمی‌دهند.

در مطالعه‌ی جدیدی که صورت گرفت، 33 نفر از بیماران، 7 الی 8 دوره، انواع روش‌های درمانی را بدون آنکه هیچ‌گونه انتخابی داشته باشند، پشت سر گذاشتند. محققان تلاش می‌کردند تا با روش CAR T-cell، سیستم ایمنی بدن آن‌ها را که توانایی مبارزه با سلول‌های سرطانی را داشت، تحت کنترل خود درآورند.

در این روش، محققان، نوع خاصی از سلول‌های T سیستم ایمنی را از بدن افراد بیمار خارج کردند و با نوعی دست‌ورزی ژنتیکی، آن‌ها را مجهز به گیرنده‌های آنتی‌ژنی کایمریک یا CARs نمودند. این کار به سلول‌های T این امکان را داد تا بتوانند پروتئین‌های سطح سلول‌های سرطانی (‌BCMA) را شناسایی و به آن‌ها متصل شوند. محققان، سپس این سلول‌های اصلاح‌یافته را مجدداً به خون بیماران تزریق نمودند.

CAR T-cell therapy تاکنون برای موارد خاصی از Leukemia و Lymphoma که هر دو جزو سرطان‌‌های خون محسوب می‌شوند، مورد آزمایش واقع شده است. محققان دریافتند که این نوع درمان، ایمن به نظر می‌رسد. البته می‌تواند به مدت کوتاهی اثراتی بر روی بیماران داشته باشد که قابل کنترل‌ هستند.

به گفته‌ی محققان این روش درمانی بسیار کمک‌کننده بوده است چراکه، بسیاری از بیماران -حدود 85٪ از آنان- مشاهده کردند که تومور سرطانی آن‌ها کوچک شده و یا به کلی از بین رفته است و اکثر تومورها یک سال پیش از آن‌که سرطان‌ مجدداً شروع به پیشروی کند، از بین رفتند.

به گفته‌ی یکی دیگر از محققان بخش ناامیدکننده‌ی این بیماری آن است که به طور معمول بعد از یکسال، پیشروی  می‌کند اما نتایج این روش درمانی بسیار هیجان برانگیز بود و به نظر می‌رسد که این روش درمانی در نهایت به تصویب اداره کل غذا و دارو خواهد رسید.

این روش درمانی علاوه‌بر مزایا دارای معایب و ریسک‌هایی نیز می‌باشد و آن این‌که می‌تواند منجر به سندرم ترشح cytokine شود. محل‌هایی از بدن شروع به تولید مقدار زیادی از مواد التهابی (cytokines) می‌کند که اثرات آن: تب بالا، فشار خون پایین و… می‌باشد. 75% از بیماران در این آزمایش دچار این سندرم شدند اما این موارد در آن‌ها خفیف بود که با انجام یک‌سری مداخله‌ها به مدت چند روز درمان شدند.

مورد دوم از معایب این روش درمانی، مشکلات عصبی است، مانند: سرگیجه، گیجی و پریشانی و اختلالات حافظه. 42٪ از بیماران در طول آزمایش، این علائم را به طور خفیف، نشان دادند.

در حال حاضر افراد مبتلا به بیماری myeloma تنها می‌توانند جهت انجام این روش درمانی در آزمایش‌های بالینی ثبت نام نمایند. یکی از راه‌های پی بردن به نحوه‌ی آزمایش‌ها، برقراری ارتباط با مؤسسه‌ی سرطان می‌باشد.