در تحقیقی که اخیرا انجام شده است محققان گامی بزرگ در جهت شناسایی ژن‌های مقاومت به شته در سویا برداشته‌اند. به گفته یکی از محققان تعداد بسیار کمی از گونه‌های تجاری سویا حاوی ژن‌های مقاوم به شته هستند. در نتیجه کشف ژن‌های جدید با استفاده از رقم‌های وحشی، به تولید انواع سویای مقاوم به شته کمک خواهد کرد.
شته، آفت کوچکی است که می‌تواند باعث خسارات جبران ناپذیری در مزارع شود. چندین پرورش دهنده سویا در قاره امریکا وجود دارند. در این نواحی شته یکی از آفت‌های بسیار مضر به شمار آمده و به محصولات گیاهی میلیاردها دلار خسارت وارد می‌کند.
در حال حاضر برای کنترل جمعیت شتهها و کاهش آسیب وارده به مزارع سویا از آفت‌کش‌ها استفاده می‌شود. اما نکته قابل تأمل، مشاهده شته‌‌های مقاوم پس از چندین دوره استفاده از آفت‌کش است. هم‌چنین استفاده از آفت‌کش‌ها، نگرانی‌های فراوانی را در ارتباط با مسائل زیست محیطی به همراه داشته است. چنین مواردی ممکن است در آینده استفاده از آفت‌کش‌ها را محدود کند. استفاده از واریته‌های مختلف سویا که به طور طبیعی به شته مقاوم هستند می‌تواند جایگزین مناسبی برای استفاده از آفت‌کش‌ها باشد. شتهها از نظر ژنتیکی بسیار متنوع هستند و می‌توانند به سرعت مقاومت گیاه را از بین ببرند؛ بنابراین به منابع جدیدی از ژن‌های مقاوم به شته نیاز است.
هزاران واریته سویا به منظور بررسی مقاومت به شته مورد آزمایش قرار گرفت. هدف شناسایی بخش‌هایی از ژنوم سویا بود که حاوی ژن‌های مقاوم به شته می‌باشند. برای انجام این کار محققان ژنوم سویا را با استفاده از مارکرهای کوچکی با نام SNP مورد آزمایش قرار دادند. سپس بررسی کردند که آیا این مارکرها بیشتر در گونه‌های مقاوم وجود دارد یاخیر. اگر مارکرها در گونه‌های مقاوم باشد می‌توان نتیجه گرفت که یک ژن مرتبط با مقاوت شته ممکن است در نزدیکی این مارکر وجود داشته باشد.
با استفاده از این روش، مارکرهای زیادی شناسایی شد که در واریته‌های مقاوم به شته رایج بودند. برخی از این مارکرها در نزدیکی نواحی ژنی مقاومت به شته حضور داشتند. این نتایج به شناسایی ژن‌های مقاوم به شته کمک کرد و راهکاری خوب برای تولید رقم‌های مقاوم به شته ارائه داد. در صورتی که بتوان در سویا مقاومت چند ژنی ایجاد کرد احتمال شکست مقاومت توسط شتهها بسیار کاهش پیدا خواهد کرد. ایجاد رقم مقاوم در برابر شتهها می‌تواند تولید این محصول را به طور چشمگیری افزایش دهد.
☑ لینک خبر
☑ لینک مقاله
