دانشمندان بر این باور بودند که تکامل موجودات یوکاریوتی مانند گیاهان، عمدتاً به واسطه انتقال عمودی ژن صورت گرفته است؛ اما به تازگی محققین اروپایی و آسیایی در بررسی‌های خود از نقش انتقال افقی ژن در تکامل گیاهان خبر داده اند.
در تکامل موجودات یوکاریوتی پرسلولی، انتقال عمودی ژن یعنی انتقال ژن‌ها از والدین به فرزندان، تحت تأثیر انتخاب طبیعی از اهمیت بیشتری برخوردار بوده است. این بدان معناست که توانایی سازگاری این موجودات محدود به تنوع ژنتیکی موجود و هم‌چنین نرخ جهش است.
انتقال افقی ژن مکانیسمی است که می‌تواند این محدودیت‌ها را برطرف کند اما فراوانی و اهمیت تکاملی این پدیده در موجودات یوکاریوتی مانند گیاهان هم‌چنان موضوعی چالشی و بحث برانگیز است. با این حال اخیراً مطالعه ای در نشریه Proceedings of the National Academy of Sciences منتشر شده که چالش‌های این الگو را مورد بررسی قرار داده است.
این مطالعه که توسط تیمی متشکل از محققین انگلیسی، سوئیسی، چینی، فیلیپینی و فرانسوی انجام شد، نشان می‌دهد که گیاه علفی Alloteropsis semialata دارای حدود ۶۰ ژن است که آن‌ها را از حداقل ۹ گونه علفی دیگر دریافت کرده است. برخی از این ژن‌ها اطلاعات مربوط به پروتئین‌های فتوسنتزی را کد می‌کنند و برخی هم کدکننده ژن‌های مقاومت به بیماری‌ها و یا سازگاری به شرایط خاک هستند.
این مکانیسم دریافت ژن در باکتری‌ها رایج است اما به ندرت در گیاهان دیده شده بود. از دیدگاه اکولوژیکی این نتایج نشان می‌دهند که برخی از گونه‌های گیاهی می‌توانند با دریافت ژن از گیاهان مجاور با سرعت بیشتری به تغییرات محیطی سازگار شوند. با این حال برای شناخت کامل این پدیده به مطالعات تکمیلی نیاز است.
به علاوه این نتایج نشان می‌دهند که باید خطرات تولید گیاهان دستکاری شده ژنتیکی را با دقت بیشتری مد نظر قرار داد تا احتمال انتقال ژن به ویژه ژن‌های مقاومت از این گیاهان به گیاهان هرز به حداقل برسد.
