دانشمندان مطرح سال گذشته در حوزه زیست‌فناوری از نگاه مجله نیچر

هر سال با پایان یافتن سال میلادی مجله nature اقدام به معرفی 10 تن از دانشمندانی میکند که مطالعات‌شان در سال گذشته اهمیت زیادی داشته است و سر وصدای زیادی به پا کرده است. امسال در بین این افراد نام He Jiankui و Barbara Rae-Venter، دو تن از دانشمندان حوزه زیست شناسی نیز به چشم می‌خورد. He با مطالعه کریسپر و ویرایش ژنی و Barbara با مطالعات شجره نامه شناسی خود به کمک DNA، در سال 2018 توجه بسیاری را به خود جلب کردند.

نگرانی بین المللی با ادعای تولد نوزادان ویرایش شده ژنتیکی

زمانی که He Jiankui، یک دانشمنده چینی،در ماه نوامبر گزارش داد که ژنوم دو نوزاد را قبل از تولد به نحوی که به نسل های آینده منتقل خواهد شد، تغییر داده‌است؛ می‌دانست که در حال عبور از یک مرز اخلاقی جدید است. وی گفت: “من می‌دانستم که کار من بحث برانگیز است اما من اعتقاد دارم که خانواده ها به این تکنولوژی نیاز دارند.”

او در ویدیوئی اعلام کرد که که ژنوم‌ دو دختر دوقلو را با استفاده از فناوری کریسپر برای در امان ماندن از HIV ویرایش کرده‌است. واکنش به این خبر بسیار بیش‌تراز انتظار او بود!

او به طور گسترده به دلیل نادیده گرفتن ملاحظات اخلاقی، مورد انتقاد قرار گرفت و به همین دلیل وزارت علوم چین او را از ادامه تحقیقات منع کرد و وزارت بهداشت چین، بررسی‌های خود را بر روی تحقیقات He آغاز نمود. او در حال حاضر با مطبوعات مصاحبه نمی‌کند.

شرکتی که او در Shenzhen، به نام Direct Genomics تأسیس کرده‌است؛ بازار توالی‌یابی را هدف قرار داده و صدها میلیون دلار در این حوزه سرمایه گذاری کرده‌است. اما او علاقه داشت تا به ویرایش ژن دسترسی پیدا کند.

او در راستای ویرایش ژن با Feng Zhang، پیشگام CRISPR در MIT ملاقات کرد و  Zhang به او در مورد ویرایش جنین انسان هشدار داد. مارک DeWitt، ژنتیکدان و استاد دانشگاه کالیفرنیا، نیز می‌گوید که او هم همان توصیه را به He کرده‌است. Doudna یکی دیگر از پیشگامان CRISPR در بروکلی اما درخواست ملاقات He را رد کرد چرا که تصور می‌کرد او هیچ کاری با این فنآوری نمی‌تواند انجام دهد.

با توجه به این که تکنولوژی ویرایش ژن، می‌تواند در پیشرفت انسان و جلوگیری از اختلالات ژنتیکی مرگبار مورد استفاده قرار بگیرد اما دانشمندان با افشای این ماجرا نگران هستند که تأمین بودجه، نظارت‌ و سرمایه‌گذاری‌های دولتی در حوزه ویرایش ژن تحت الشعاع این اتفاق قرار بگیرد در حالیکه برخی دیگر معتقدند که رویکرد He به این حوزه کمک کرده‌است.

شناسایی یک قاتل سریالی به کمک مطالعات DNA

Barbara Rae-Venter در فوریه 2017، از یک وکیل بازنشسته که در شمال کالیفرنیا زندگی می‌کرد تماسی دریافت کرد. CeCe Moore از باربارا خواست تا در حل یک پرونده جنایی کمک کند و او قبول کرد. سپس متوجه شد که CeCe Moore قصد دارد با کمک او یکی از  بدنام‌ترین قاتلان تاریخ آمریکا را پیدا کند. در این سال، کار باربارا نه تنها به دستگیری قاتل منجر شد، بلکه یک رویکرد قدرتمند اما بحث برانگیز را برای شناسایی جنایتکاران از طریق شجره‌نامه ژنتیکی نشان داد.

 Moore یک واحد شجره شناسی قانونی در شرکت Parabon Nanolabs در Reston ویرجینیا را رهبری می‌کند. او اعتقاد دارد: “باربارا راه را را برای کسانی قصد داشتند این کار را انجام دهند، اما محافظه کار بودند، باز کرد.”

 Rae-Venter کسی بود که برای اولین بار در شجره شناسی ژنتیکی، از DNA برای کامل کردن شجره‌نامه خانوادگی استفاده کرد و برای این کار شجره‌نامه خانواده خود را تکمیل نمود. و سرانجام، او شروع به استفاده از این ابزار برای کمک به دیگران کرد؛ مانند افرادی که به فرزند خواندگی گرفته می‌شوند. این کار توجه Paul Holes، بازرس منطقه کانترا کاستا در کالیفرنیا را جلب کرد.

او به دنبال یک مرد بود که در دهه 1970 و 1980 درکالیفرنیا وحشت ایجاد کرده بود. این جنایتکار با 12 قتل، 45 تجاوز و 120 دزدی به عنوان متجاوز جنسی و قاتل طلایی شناخته می‌شود. Paul Holes استدلال کرد که اگر Rae-Venter بتواند تاریخچه‌ی خانواده‌ی قاتل را به دست بیاورد، می‌تواند به او در یافتن اسم واقعی این جنایتکار کمک کند

باربارا DNA به دست آمده از صحنه جرم را درون پایگاه داده GEDmatch (این پایگاه داده توسط شجره شناس‌ها استفاده می‌شود.) آپلود کرد. بلافاصله او  موفق به پیدا کردن فردی شد که به نظر می‌رسید پسر عموی سوم یا چهارم قاتل است. او با با کمک مقامات FBI و مقامات محلی تلاش کرد تا شجره این خانواده را به دست بیاورد.

در نهایت به Joseph DeAngelo، یک افسر پلیس سابق در Sacramento رسید و آزمایش مستقیم از DNAی او این معما را حل کرد. بسیاری از افراد در جامعه سلسله شناسان می دانستند که این رویکرد امکان پذیر است اما چالش‌های موجود این بود که آیا این روش، تهاجم به حریم خصوصی است یا خیر.

CeCe Moore می‌گوید که بارابار در گذشته نیز به این موضوع رسیده بود اما به دلیل بحث‌ها و مناظره‌ها مطالعاتش کاهش پیدا کرد چرا که افرادی که از GEDmatch استفاده می کردند، نمی دانستند که  این پایگاه داده چنین امکانی را فراهم می‌کند. با دستگیری DeAngelo نظر سلسله شناسان تغییر کرد و استفاده از این نوع داده ها را حداقل برای پیدا کردن جنایتکاران، مناسب دانستند.

سپس کورتیس راجرز، یکی از بنیانگذاران GEDmatch، قوانین پایگاه داده را برای مخاطبین اصلاح کرد تا واضح تر بیان کند که نیروهای امنیتی ممکن است از اطلاعات آن‌ها استفاده کنند. هم اکنون در شرکت Parabon Nanolabs تحت نظارت mooreحدود 200 پرونده جنایتکاران در GEDmatch آپلود شده است که به 22 شناسایی و دستگیری‌های بسیاری انجامیده‌است.

✅ منبع خبر