فیلترهای جدید لباس شویی با قابلیت حذف میکروالیاف پلاستیکی

میکروالیاف پلاستیکی که از لباسها در طی شستن جدا میشوند میتوانند توسط فیلتر طراحیشده در دانشگاه Exeter شکسته و در آب حل شوند. فیلترهای هوشمند، میکروالیاف پلاستیکی را جذب میکنند. این الیاف توسط آنزیمهایی که در فیلتر تعبیه شدهاند به اتیلن گلیکول و ترفتالیک اسید تبدیل میشوند.
این محصولات با اینکه در غلظتهای بالا سمی هستند اما چون حجم آبی که در هنگام شستشوی لباسها خارج میشود زیاد است بسیار رقیق و بیخطر میشوند. در طراحی این فیلتر از پرینترهای سهبعدی استفاده شده است.
در حال حاضر در هر شستشوی لباس با ماشین لباسشویی، صدها هزار میکروالیاف وارد آب میشود. تصور میشود که بیش از یک- سوم میکروالیاف موجود در اقیانوسها از لباسها نشأت گرفتهاند.
این فیلترها توسط گروه دانشجویان دانشگاه Exeter موسوم به PETexe ساخته شدهاند. این گروه، از دانشجویان رشتههای مهندسی، فیزیک، محیط زیست، بیوشیمی و مهندسی کامپیوتر تشکیل شده است. برای تجاریسازی این محصول با شرکت Miele توافقاتی انجام شده است.
الیاف سنتتیک مثل پلیاستر و نایلون بیش از ۶۰ درصد الیاف لباسها را در سرتاسر جهان تشکیل میدهند. میکروالیافی که در حین شستشو از لباسها جدا میشوند به اقیانوسها، آب آشامیدنی، غذا و حتی هوایی که نفس میکشیم وارد میشوند.
فیلتر جدید طراحیشده در محل خروجی لباسشوییهای خانگی نصب میشود و میتواند حدود ۷۵ درصد میکروالیاف را جذب کند و آنها را به ترکیبات بیخطری تبدیل کند. این فیلتر بهطور بالقوه میتواند ذرات پلاستیکی بزرگتر را نیز بشکند اما در زمان کوتاه شستشو تنها میکروالیاف توسط آنزیمهای موجود شکسته میشوند.
مهمترین و بیشترین سهم را در بین الیاف، پلیاتیلن ترفتالات (PET) به خود اختصاص میدهد. آنزیم لازم برای تجزیه این ترکیب PETase است. گروه در تلاش است تا با آزمایشهای زیاد در حضور آنزیمهای مختلف، بهینهترین شرایط را برای جذب میکروالیاف پیدا کند.
در کنار این فیلتر، نرمافزاری نیز طراحی شده است تا مردم امکان کنترل آسان و بررسی نحوه عملکرد فیلتر را داشته باشند. این نرمافزار، همچنین امکان به اشتراکگذاری دادهها را فراهم میکند تا از این طریق بتوان کارایی محصول را بالا برد و آلودگی پلاستیکی محیط زیست را کاهش داد.
در این طرح شرکتهای گوگل، SnapGene ،IDT و XEROS نقش سرمایهگذار را داشتهاند. مذاکراتی نیز با برخی از اعضای مجلس بریتانیا انجام شده است.
اگرچه این فیلترها با هدف لباسشوییهای خانگی ساخته شدهاند، اما میتوان فیلترهایی را با اصول مشابه طراحی کرد تا در کارخانجات تولید لباس و تصفیهخانههای آب استفاده شود.