نقش جهش های کوتاه شدگی پروتئین در بیماریهای رشد عصبی

یک گروه بین المللی که توسط محققانی از آمریکا و سودان رهبری شد، اثرات فنوتیپی و بیماری مربوط به جهشهای کوتاه شدگی پروتئین نادر را در یک مطالعه وسیع به روش کوهورت بر روی اشخاصی که با توالی انتخابی نمایهبندی شده بودند، مورد بررسی قرار دادند.
با استفاده از اطلاعات مربوط به ۱۰۰۲۹۶ نفر، محققان روابط بالقوه میان انواع کوتاه شدگی پروتئین (PTVs) نادر و بسیار نادر و دهها خصیصه یا بیماری را زیر نظر گرفتند. یافتههای این پژوهش در نشریه American Journal of Human Genetics منتشر شدند. این یافتهها بر آنند که جهش های ژنی عدم تحمل PTV (PI) همزمان با شرایطی همچون اختلالات طیف اوتیسم (ASD)، اختلال دو قطبی، اسکیزوفرنی، ناتوانی ذهنی یا بیش فعالی (ADHD) را پررنگتر میکنند.
نویسنده ارشد این پژوهش، بنیامین نیل، محقق ژنتیک و روانپزشکی در بیمارستان عمومی ماساچوست و انستیتو Broad، به همراه همکارانش اعلام کردهاند: «ما در این مطالعهی وسیع و تماماً با توالی انتخابی، نشان دادیم که ژنهای PI به خوبی برای گرفتن اثرات PTV های نادر تا بسیار نادر بر طیف شناختی، رفتاری و رشدی مناسب هستند. این موضوع کمتر دلیلی برای خصائص پیچیده عمدتاً دیر شروع شونده میباشد و اثر نسبتاً کمی بر آمادگی تولید مثل دارد.»
همچنین این گروه ارتباط های دیگری در اشخاص مستعد به PTV مشاهده کردند، شامل قد کوتاه تر، دستاورد های آموزشی کمتر و سابقه بستری شدن بیشتر. از سوی دیگر، بررسی از حوزه PTV های گسترده به ژن های درگیر شده در مطالعات ژنومی قبلی که بر روی تنوع های مرتبط با خصیصه ها یا بیماری های شایع تمرکز کرده بودند، خارج نشد.
محققان برای بررسی هایشان، اطلاعات توالی انتخابی از مطالعات متعدد مورد شاهدی و کوهورت را به دنبال ارتباط احتمالی میان ۱۰ بیماری، ۱۳ ویژگی کمی و تغییرات کوتاه شدگی نادر و بسیار نادر که ۳۱۷۲ ژن را تحت تاثیر قرار میدهند که به PTVهای اینچنینی مقاوم نیستند، جستجو کردند.
از طریق مجموعه هایی از بررسیهای اختصاصی فنوتیپ و قومیت، آنها ارتباط معناداری میان غنای PTV و شرایط در نظر گرفته شده روانپزشکی و رشد عصبی مشاهده کردند، اما زمانی که بر روی شرایط دیر شروع شونده یا شرایطی مثل دیابت نوع ۲ یا بیماری روده عفونی که مستقیماً مغز را تحت تاثیر قرار نمیدهند تمرکز کردند، هیچ نمایش بیش از حدی از PTVها در ژنهای PI مشاهده نکردند. در مقابل زمانی که گروه بر روی دستهای از تنوع های دائمی با خطر کمتر تمرکز کرده بودند، ارتباطات مشابهی را مشاهده کردند. این تنوع در ژن های PI و شرایطی پیوسته با بررسیهای متمرکز بر PTV بیشتر شایع بودند.
بررسیهای بعدی نویسندگان، نشان داد که PI-PTVهای بسیار نادر با ASD، بیش فعالی، اختلال دوقطبی و اسکیزوفرنی در گیر هستند که احتمال دارد پلیوتروپیک بوده و بتوانند چند فنوتیپ حد واسط مرکزی را تحت تاثیر قرار دهند که مرتبط با خطر تعداد زیادی اختلال روانپزشکی هستند.
آنها نهایتاً اشاره کردهاند: «غنای بالای PI-PTV در اشخاص با اختلالات رشد عصبی و روانپزشکی، حضور ژن های غیر PI شرکت کننده در سببشناسی این اختلالات را محدود نمیکند. به هر حال بیشتر احتمال دارد که این ژن ها ضعیف شوند و شاید اثر اختصاصی یک ویژگی را ایجاد کنند.»
✳ ترجمه: آزاده داودی
☑ منبع: GenomeWeb