تهدید مناطق بیولوژیکی با توسعه نیروگاه های تولید انرژی تجدیدپذیر

تاکنون بیش از 2000 نیروگاه تولید انرژی تجدیدپذیر در مناطق با اهمیت از نظر زیست‌محیطی ساخته شده‌اند که زیستگاه‌های طبیعی گونه‌های گیاهی و جانوری در سراسر جهان را تهدید می‌کنند. یک گروه تحقیقاتی از دانشگاه کوئینزلند از موقعیت مکانی نیروگاه‌های خورشیدی، بادی و آبی در بیابان‌ها، مناطق حفاظت شده و مناطق مهم دارای تنوع زیستی نقشه‌برداری کرده‌اند.

امروزه استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر در جهان سرعت بالایی دارد. با توسعه روزافزون صنعت در جهان و تقاضای گسترده انرژی، با توجه به محدود بودن منابع سوخت‌های فسیلی، گرایش به سمت استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر اجتناب‌ناپذیر شده است. در حال حاضر، استفاده از این منابع انرژی در جایگزینی با انرژی‌های فسیلی با توجه به ویژگی‌های اقتصادی آن‌ها یکی از دغدغه‌های جدی کشورها به‌شمار می‌آید.

با توجه به اهمیت و توسعه استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر، در نظر گرفتن مکان مناسب برای احداث نیروگاه‌های تولید انرژی‌های تجدیدپذیر و زیرساخت‌های آن‌ها دارای اهمیت است. بر اساس نقشه‌برداری‌های انجام‌شده، نیروگاه‌های موجود در مناطق مختلف به‌عنوان تهدید جدی برای محیط‌زیست و مناطق حفاظت‌شده دارای گونه‌های گیاهی و جانوری با ارزش به‌حساب می‌آیند.

بر اساس نتایج مشاهده‌شده، آقای جوز رهبین -محقق ارشد دانشکده علوم زمین و محیط‌زیست UQ- گفت: “نتایج به‌دست آمده از نقشه‌برداری‌ها بسیار نگران‌کننده است. علاوه بر بیش از 2200 نیروگاه تولید انرژی تجدیدپذیر فعال در مناطق مهم زیست‌محیطی، در حال حاضر، 900 نیروگاه تولید انرژی تجدیدپذیر جدید در حال ساخت هستند. تأسیسات انرژی و زیرساخت‌های اطراف آن‌ها، مانند جاده‌ها و افزایش فعالیت‌های انسانی، می‌تواند به طرز باورنکردنی به محیط طبیعی آسیب برساند. این پیشرفت‌ها با تلاش‌ برای حفظ تنوع زیستی سازگار نیستند.”

اکثر تأسیسات انرژی تجدیدپذیر در اروپای غربی و کشورهای توسعه‌یافته در مناطق بیولوژیکی واقع شده‌اند که خطری جدی برای این مناطق به‌شمار می‌آیند. 

آقای رهبین افزود: “هنوز زمان کافی برای آگاه کردن توسعه‌دهندگان در جهت بررسی مجدد تسهیلات در دست ساخت در آسیا و آفریقا وجود دارد. با این کار می‌توان آسیب مناطق بیولوژیکی توسط نیروگاه‌های تولید انرژی تجدیدپذیر در این مناطق را کاهش داد.”

دکتر جیمز آلن -نویسنده ارشد دانشگاه آمستردام- گفت: “‌تلاش‌های مؤثر در زمینه حفاظت و انتقال سریع به استفاده از انرژی تجدیدپذیر برای جلوگیری از انقراض گونه‌ها و جلوگیری از تغییرات فاجعه‌بار آب و هوایی ضروری است. اعضای گروه تحقیقاتی بر این نکته تأکید دارند که این کار را نباید به‌عنوان مخالفت با تولید و استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر تفسیر کرد، زیرا انرژی تجدیدپذیر برای کاهش انتشار کربن بسیار مهم است. نکته مهم این است که تأسیسات انرژی تجدیدپذیر باید در مکان‌هایی ساخته شوند که به تنوع زیستی آسیب نرسانند. تحولات انرژی‌های تجدیدپذیر باید تنوع زیستی و همچنین کربن را در نظر بگیرد و از تأثیرات منفی بر روی تنوع زیستی جلوگیری کند.”