محققان نوعی سلول‌‌بنیادی یافته‌اند که به گکو توانایی ساخت سلول‌های مغزی تازه را می‌دهد. این نشان می‌دهد که سوسمارها (lizards) می‌توانند بخش‌هایی از مغزشان را نیز پس از آسیب، بازسازی کنند. این کشف می‌تواند به تعویض سلول‌هایی از مغز انسان که در اثر پیری، بیماری یا جراحت کشته شده یا آسیب دیده‌‌اند کمک کند.
پروفسور متیو ویکاریِس می‌گوید: “مغز عضو پیچیده‌ایست و درمان‌های مؤثر زیادی برای آسیب مغزی وجود ندارد. یافته‌ها نشان می‌دهد که مغز گکو دائماً درحال تجدید سلول‌های خود است؛ فرایندی که مغز انسان در آن خیلی بد عمل می‌کند.”
ربکا مک‌دانلد، سرگروه پروژه می‌گوید: “بیشتر آزمایش‌های مربوط به بازسازی عضو، بر روی گورخرماهی و یا سمندر انجام شده‌اند. ما در این پژوهش از سوسمارها که نسبت به ماهی‌ها و دوزیستان قرابت بیش‌تری با پستانداران دارند، استفاده کرده‌ایم.”
پژوهش‌گران، در قشر میانی، یعنی ناحیه‌ای در جلوی مغز که مسئول شناخت و رفتار اجتماعی است سلول‌های بنیادی یافتند. این ناحیه از مغز سوسمار معادل هیپوکامپ مغز انسان به شمار می‌آید که به‌خوبی مورد مطالعه قرار گرفته است.
محققان برای ردیابی سلول‌ها در مغز گکو، یک نشان‌گر شیمیایی را به این سوسمار تزریق کردند که به DNA سلول‌های تازه ساخته شده متصل می‌شود. آن‌ها با مشاهده‌ی سلول‌های نشان‌دار شده در طول زمان، دیدند که این سلول‌ها برای بار اول در کجا ظاهر می‌شوند، به کجا مهاجرت می‌کنند و در نهایت به چه نوع سلولی تبدیل می‌شوند.
نخستین‌بار، پروفسور ویکاریس در مقاله‌ای که سال گذشته به چاپ رسید، سلول‌هایی را در گکوها معرفی کرد که به این موجودات توانایی رشد مجدد نخاع را در هنگام بازسازی دم می‌داد.
مک‌دانلد می‌گوید: “گام بعدی در این زمینه، این است که مشخص کنیم چرا بعضی گونه‌ها مانند گکو توانایی جایگزین کردن سلول‌های مغزی خود را دارند اما گونه‌های دیگر مانند انسان فاقد چنین قابلیتی هستند. اخیراً اطلاعات جدیدی درمورد توانایی مغز در ساخت سلول‌های جدید به دست آمده است؛ موضوعی که مدت‌ها، غیرممکن انگاشته می‌شد.”
