احتمالا در مورد تست‌های ژنتیکی که با استفاده از بزاق فرد، اطلاعاتی در مورد رژیم غذایی مناسب هر فرد می‌دهند، شنیدهاید. در دنیا شرکت‌های زیادی مشغول به انجام این تست‌ها هستند. تجمع اکثر این شرکت‌ها در کشورهای غربی هستند. از معروفترین این شرکت‌ها می‌توان به شرکت‌های 23andme و Vitagene در آمریکا و DNAfit در انگلستان اشاره نمود.
شاید برایتان جای سوال باشد که آیا شرکتی در ایران نیز این خدمات را ارائه می‌کند یا خیر؟ بله! اخیرا شرکت‌های ایرانی نیز به استفاده از این پتانسیل در کشور روی آوردهاند. یکی از معروف ترین شرکت‌های مطرح در این زمینه، شرکت مای ژن می‌باشد. اما دقیقا این شرکت‌ها چه می‌کنند و چه اطلاعاتی می‌توانند به ما بدهند؟
تقریبا تمام شرکت‌های مطرح در این زمینه چه در ایران و چه در خارج از ایران، برای انجام آزمایش‌ها و آنالیزهای ژنتیکی از DNA سلول‌های موجود در بزاق استفاده می‌کنند. بنابراین بعد از خرید یا ثبت سفارش از این شرکت‌ها، پکیج نمونه‌گیری برای شما ارسال می‌شود تا نمونه بزاق خود را جمع‌آوری کنید و برای آنالیزهای ژنتیکی به این شرکت‌ها ارسال نمایید. تقریبا بعد از 2 تا 3 هفته نتیجه آزمایشات ژنتیکی شما آماده است!
یکی از جذاب ترین اطلاعاتی که در این گزارش‌های ژنتیکی به چشم می‌‌خورد، پیشنهاد بهترین نوع رژیم غذایی برای هر فرد است. این رژیم غذایی بر اساس حساسیت بدن فرد به چربی‌ها و کربوهیدرات‌ها بدست می‌آید. تنوعات ژنتیکی متنوعی در ژن‌های مختلف (ACE، FTO، IL6 و …) مرتبط با ریسک حساسیت به چربی و کربوهیدرات‌ها شناسایی شده اند. به عنوان مثال، میزان حساسیت افراد به کربوهیدرات‌ها با بررسی ژن‌هایی که عملکرد آن‌ها در جذب کربوهیدرات‌ها، ترشح انسولین، ایجاد مقاومت به انسولین، سوخت و ساز قندها و میزان فعالیت آدرنالین نقش دارند، بررسی می‌شود.
میزان حساسیت به چربی‌ها نیز با بررسی ژن‌هایی که در تعیین سطح کلسترول بد و کلسترول خوب، میزان جذب چربی، مقاومت به انسولین و نحوه استفاده از ذخایر چربی بدن نقش دارند، مشخ می‌شود. این شرکت‌ها با استفاده از آزمایش‌های ژنتیکی، ژنوتیپ افراد را در جایگاه‌های مورد نظر شناسایی می‌کنند و با استفاده از الگوریتم‌های مختلف حساسیت فرد را شناسایی می‌کنند. برای مثال اگر با استفاده از آنالیزهای ژنتیکی مشخص شود که فردی دارای حساسیت بالا به کربوهیدرات‌ها و حساسیت کم به چربی‌ها است، رژیم غذایی کم کربوهیدرات به فرد پیشنهاد می‌شود.
اخیرا مطالعه‌ای نشان داده است که افرادی که از رژیم‌های غذایی متناسب با ژنتیک خود استفاده می‌کنند، نسبت به افراد دیگر که از رژیم‌های غذایی عمومی استفاده می‌کنند، 33 درصد بیشتر کاهش وزن را تجربه کردهاند.
دیگر موضوعی که در این نوع تست‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرد، موضوع تحمل یا عدم تحمل به لاکتوز می‌باشد. تحمل یا عدم تحمل لاکتوز با استفاده از تنوعات ژنتیکی موجود در ژن LCT مورد بررسی قرار می‌گیرد. به طور کلی تعداد بیشتری از جمعیت شمال اروپا نسبت به جمعیت‌های دیگر به خصوص جمعیت آسیا و خاورمیانه توانایی تحمل لاکتوز را دارند. لاکتوز قندی است که در شیر حیوانات وجود دارد. پس از شیرخوارگی، بدن اکثر افراد توانایی تولیدآنزیم مورد نیاز برای هضم لاکتوز را از دست می‌دهد و در عوض باکتری‌های روده شکستن قند را انجام می‌دهند. برخی افراد هیچ احساس ناراحتی نمی‌کنند و برخی دچار دل درد و اسهال می‌شوند. اما در هر حال در صورت وجود عدم تحمل لاکتوز، مصرف زیاد شیر معمولی به مرور موجب افزایش خطر روده تحریک‌پذیر، اضافه وزن و سردرد خواهد شد. لذا اطلاع از این موضوع و اقدامات پس از آن می‌تواند مشکل گشا باشد. علاوه بر این موضوع، تست‌های DNA به بررسی حساسیت بدن شما به گلوتن، نمک و کافئین نیز می‌پردازند.
بررسی نیاز بدن به ویتامین‌ها، آنتی اکسیدان‌ها و امگا-3 از دیگر مواردی است که در نتیجه تست DNA شما به چشم خواهد خورد. بررسی نیاز بدن به مکمل‌ها برای تقویت پوست، مو، دندان‌ها و پیشگیری از بیماری‌ها اهمیت بسزایی دارد. به عنوان مثال، کمبود ویتامین B با بررسی تنوعات ژنتیکی موجود در ژن MTHFR مورد بررسی قرار می‌گیرد. کمبود این ویتامین در بدن موجب افزایش ریسک سکته، افسردگی و خستگی مزمن می‌شود.
به طور خلاصه، این گونه خدمات، اتفاقات جدید در دنیای امروز به حساب می‌آیند و موافقان و مخالفان خود را نیز در طی چند سال اخیر پیدا کرده است. از مزایای این گونه خدمات می‌توان به بلند مدت و همیشگی بودن نتایج اشاره نمود. از طرفی، نسبت دادن تمام ویژگی‌های ظاهری مولتی فاکتوریال فقط به ژنتیک نیز چندان قابل قبول نیست. در هر حال، با پیشرفت دانش و ترکیب عوامل محیطی و ژنتیکی تاثیر گذاری این گونه روش‌ها بیشتر به چشم خواهد آمد.
برای آشنایی بیشتر با خدمات و محصولات شرکت ایرانی مای ژن اینجا کلیک کنید.
